علل حضور نظامی ترکیه در خلیج فارس
شنبه, ۲۲ خرداد ۱۳۹۵، ۱۱:۳۹ ب.ظ
ترکیه آنلاین: ایجاد پایگاه نظامی دائم در قطر توسط ترکیه و حضور ۳ هزار نیروی ترک در آن موجب خواهد شد تا ترکیه جزو چندین قدرت جهانی شود که در تامین امنیت خلیج فارس سهیم می شوند.
به گزارش خبرگزاری مهر حضور نظامی ترکیه در خلیج فارس در حالی صورت می گیرد که فرانسه نیز پیشتر مبادرت به ساخت پایگاه نظامی در امارات متحده عربی کرده و همچنین انگلستان و آمریکا در بحرین پایگاه نظامی دارند.
حضور نظامی گسترده ترکیه در جمع متحدان نظامی خود در ناتو در منطقه خلیج فارس می تواند بیانگر چراغ سبز متحدان آمریکا در ناتو برای حضور ترکیه در میان آنها در خلیج فارس بر شمرده شود. همچنین نشانه ای از تمایل کشورهای عرب شیخ نشین حاشیه خلیج فارس برای گشودن پای ناتو به این منطقه است.
حضور نیروهای خارجی در منطقه خلیج فارس در حالی است که جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده امنیت منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه تأمین شود.
در این خصوص گفتگویی انجام شده است با «امید پامیر» نماینده دایم ترکیه در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بین سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ که در زیر آمده است.
امید پامیر همچنین بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ نماینده دایم ترکیه در سازمان ملل بوده است و نیز در سال ۱۹۷۷ رئیس کابینه رئیس جمهور ترکیه بوده است. وی در حال حاضر از سوی دبیر کل ناتو به عضویت گروه کارشناسان ویژه این سازمان منصوب شده است، کارشناسانی که سرگرم تهیه پیش نویس «دیدگاه استراتژیک جدی ناتو» هستند.
*ترکیه از چه زمانی تصمیم به ورود به ساختار نظم امنیتی در خلیج فارس گرفته است و اهداف ترکیه از این ورود چیست؟
ترکیه دارای روابط قوی مبتنی بر مشترکات تاریخی، ارزشی و منافع با کشورهای خلیج فارس بوده است و به روابط خود با این منطقه از منظر استراتژیک نگاه می کند. اولین انگیزه ترکیه برای نزدیک شدن به خلیج فارس حمایت از صلح، ثبات و امنیت در منطقه است. ترکیه و منطقه خلیج فارس در کنار منطقه ای قرار دارند که از اهمیت زیادی برخوردار است و منطقه ای حساس است. بنابر این دو طرف برای مواجهه با تهدیدات مشترک که مهمترین و اولین آنها تروریسم است نیازمند به همکاری با همدیگر هستند.
از این منظر می توان همکاری های قوی را تضمین کننده صلح، امنیت و ثبات در منطقه دید. ترکیه در راستای بخشی از تعاملات استراتژیک خود با کشورهای منطقه کانال های گفتگو را با کشورهای عضو شورای همکاری در سطوح بالا برقرار کرد. نشست ها و گفتگوهای استراتژیک سطح بالا از سال ۲۰۰۸ بین ترکیه و کشورهای مذکور برگزار شده اند. امنیت یکی از موضوعات مورد بحث در این نشست ها بوده است.
*چرا ترکیه اقدام به ساخت پایگاه نظامی در قطر کرده است؟
ترکیه صلح، ثبات و امنیت منطقه خلیج فارس را صلح، امنیت و ثبات خودش تلقی می کند و با توجه به این مسئله ترکیه در تلاش است تا روابط خود با کشورهای منطقه را در تمامی زمینه ها از جمله نظامی تقویت کند. بروز چالش های جدید و چالش های اخیر ضرورت تعمیق همکاری ها و هماهنگی ها را بیشتر می کند و در همین راستا ترکیه روابطی عالی با قطر ایجاد کرده است. هر دو کشور انگیزه قوی برای ادامه تعمیق همکاری دارند و دارای دیدگاه های مشترکی درباره موضوعات منطقه ای هستند، لذا با هدف توسعه هر چه بیشتر روابط توافق نظامی در جریان دیدار امیر قطر از ترکیه در دسامبر ۲۰۱۴ امضا شد که اصلی ترین مفاد آن ایجاد یک پایگاه نظامی توسط ترکیه در قطر است.
ما معتقدیم که همکاری در قالب این توافق موجب تقویت امنیت قطر و همین طور کل منطقه خواهد شد.
* چرا ترکیه ترجیح داده است به جای تعامل و همکاری غیر مستقیم با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در قالب سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) خودش مستقیما با این کشورها همکاری و تعامل نظامی کند؟
ناتو سابقه قوی و مستحکمی در زمینه همکاری با این کشورها دارد که سند موسس استانبول که ۱۲ سال پیش تصویب شد بیانگر این مطلب است که صلح، ثبات و امنیت منطقه خلیج فارس در راستای منافع استراتژیک کشورهای عضو ناتو است؛ دقیقا مثل امنیت و ثبات منطقه اروپا-آتلانتیک.
کشورهای امارات متحده، کویت، قطر و بحرین همگی از فرصت ایجاد شده بعد از سند موسس استانبول استفاده خوبی برای مذاکره و همکاری های عملی کرده اند. عربستان و عمان هنوز به این موضوع بطور رسمی ملحق نشده اند ولی در به روی آنها باز است و ما خوشحالیم که آنها هم بطور تدریجی در حال تقویت روابط خود با ناتو هستند.
ما همچنین خوشحال هستیم که کشورهای حاشیه خلیج فارس ثابت کرده اند که بطور فزاینده ای در تامین امنیت موثر و کارآمد هستند حتی در فراتر از منطقه. آنها کمک های زیادی به عملیات های ناتو در افغانستان کردند.
آنها همچنین ۵ سال قبل نقش فعالی در عملیات حمایت از مردم لیبی ایفا کردند و در حال حاضر هم آنها دوباره نقش عمده ای در ائتلاف ضد داعش ایفا می کنند. با توجه به همه موارد در حال حاضر همکاری خوبی بین ناتو و این کشورها وجود دارد. با وجود همه این همکاری ها هنوز زمینه های زیادی در خصوص قابلیت های همکاری فزاینده دو جانبه و نزدیکتر کردن ملاحظات امنیتی طرفین وجود دارند که می شود بر روی آنها کار کرد.
بین ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز روابط فرهنگی و تاریخی قوی وجود دارد لذا همکاری دو جانبه ترکیه با تک تک این کشورها چیزی نیست که بخواهد جایگزین مسیر همکاری این کشورها با ناتو شود، بلکه برعکس این همکاری ها بر پایه هم افزایی های موجود می توانند موجب تقویت بیشتر مسئله امنیت در منطقه شود. مثال های زیادی برای این نوع همکاری ها در منطقه وجود دارند و همچنین بسیاری از اعضای ناتو هستند که برنامه های همکاری دو جانبه با برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس دارند که این همکاری ها در عین حال به نفع ناتو و عملیاتهای آن هم بوده است.
بر این اساس باید بگویم که همکاری های دو جانبه ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس در ابتدا با هدف تامین منافع ملی همه طرف ها است و همزمان با این منافع ملی طرفها از طریق همکاری های موجود این کشورها با ناتو هم دنبال می شود.
*آیا ترکیه علاقمند است تا منطقه دارای یک معماری امنیتی فراگیری باشد که در آن ایران و عراق هم حضور داشته باشند و این معماری منجر به خروج نیروهای خارجی از منطقه شود؟
یکی از اساسی ترین خواسته های سیاست ترکیه و سیاست امنیت منطقه ایش، پی ریزی امنیتی است که از همکاری صاحبان منطقه حاصل می شود. ترکیه در این زمینه سابقه خوبی در منطقه دریای سیاه، بالکان و قلب آسیا دارد که پروسه استانبول برای افغانستان مثال بارزی از خواست ترکیه است. قطعا چنین رویکردی نیازمند عزم و اراده، توانایی ها برابر و وحدت تلاش ها از سوی تمامی طرف های علاقمند است. در این صورت می توان نتایج خوبی از این رویکرد را شاهد بود.
پایان پیام/
به گزارش خبرگزاری مهر حضور نظامی ترکیه در خلیج فارس در حالی صورت می گیرد که فرانسه نیز پیشتر مبادرت به ساخت پایگاه نظامی در امارات متحده عربی کرده و همچنین انگلستان و آمریکا در بحرین پایگاه نظامی دارند.
حضور نظامی گسترده ترکیه در جمع متحدان نظامی خود در ناتو در منطقه خلیج فارس می تواند بیانگر چراغ سبز متحدان آمریکا در ناتو برای حضور ترکیه در میان آنها در خلیج فارس بر شمرده شود. همچنین نشانه ای از تمایل کشورهای عرب شیخ نشین حاشیه خلیج فارس برای گشودن پای ناتو به این منطقه است.
حضور نیروهای خارجی در منطقه خلیج فارس در حالی است که جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده امنیت منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه تأمین شود.
در این خصوص گفتگویی انجام شده است با «امید پامیر» نماینده دایم ترکیه در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بین سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ که در زیر آمده است.
امید پامیر همچنین بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ نماینده دایم ترکیه در سازمان ملل بوده است و نیز در سال ۱۹۷۷ رئیس کابینه رئیس جمهور ترکیه بوده است. وی در حال حاضر از سوی دبیر کل ناتو به عضویت گروه کارشناسان ویژه این سازمان منصوب شده است، کارشناسانی که سرگرم تهیه پیش نویس «دیدگاه استراتژیک جدی ناتو» هستند.
*ترکیه از چه زمانی تصمیم به ورود به ساختار نظم امنیتی در خلیج فارس گرفته است و اهداف ترکیه از این ورود چیست؟
ترکیه دارای روابط قوی مبتنی بر مشترکات تاریخی، ارزشی و منافع با کشورهای خلیج فارس بوده است و به روابط خود با این منطقه از منظر استراتژیک نگاه می کند. اولین انگیزه ترکیه برای نزدیک شدن به خلیج فارس حمایت از صلح، ثبات و امنیت در منطقه است. ترکیه و منطقه خلیج فارس در کنار منطقه ای قرار دارند که از اهمیت زیادی برخوردار است و منطقه ای حساس است. بنابر این دو طرف برای مواجهه با تهدیدات مشترک که مهمترین و اولین آنها تروریسم است نیازمند به همکاری با همدیگر هستند.
از این منظر می توان همکاری های قوی را تضمین کننده صلح، امنیت و ثبات در منطقه دید. ترکیه در راستای بخشی از تعاملات استراتژیک خود با کشورهای منطقه کانال های گفتگو را با کشورهای عضو شورای همکاری در سطوح بالا برقرار کرد. نشست ها و گفتگوهای استراتژیک سطح بالا از سال ۲۰۰۸ بین ترکیه و کشورهای مذکور برگزار شده اند. امنیت یکی از موضوعات مورد بحث در این نشست ها بوده است.
*چرا ترکیه اقدام به ساخت پایگاه نظامی در قطر کرده است؟
ترکیه صلح، ثبات و امنیت منطقه خلیج فارس را صلح، امنیت و ثبات خودش تلقی می کند و با توجه به این مسئله ترکیه در تلاش است تا روابط خود با کشورهای منطقه را در تمامی زمینه ها از جمله نظامی تقویت کند. بروز چالش های جدید و چالش های اخیر ضرورت تعمیق همکاری ها و هماهنگی ها را بیشتر می کند و در همین راستا ترکیه روابطی عالی با قطر ایجاد کرده است. هر دو کشور انگیزه قوی برای ادامه تعمیق همکاری دارند و دارای دیدگاه های مشترکی درباره موضوعات منطقه ای هستند، لذا با هدف توسعه هر چه بیشتر روابط توافق نظامی در جریان دیدار امیر قطر از ترکیه در دسامبر ۲۰۱۴ امضا شد که اصلی ترین مفاد آن ایجاد یک پایگاه نظامی توسط ترکیه در قطر است.
ما معتقدیم که همکاری در قالب این توافق موجب تقویت امنیت قطر و همین طور کل منطقه خواهد شد.
* چرا ترکیه ترجیح داده است به جای تعامل و همکاری غیر مستقیم با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در قالب سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) خودش مستقیما با این کشورها همکاری و تعامل نظامی کند؟
ناتو سابقه قوی و مستحکمی در زمینه همکاری با این کشورها دارد که سند موسس استانبول که ۱۲ سال پیش تصویب شد بیانگر این مطلب است که صلح، ثبات و امنیت منطقه خلیج فارس در راستای منافع استراتژیک کشورهای عضو ناتو است؛ دقیقا مثل امنیت و ثبات منطقه اروپا-آتلانتیک.
کشورهای امارات متحده، کویت، قطر و بحرین همگی از فرصت ایجاد شده بعد از سند موسس استانبول استفاده خوبی برای مذاکره و همکاری های عملی کرده اند. عربستان و عمان هنوز به این موضوع بطور رسمی ملحق نشده اند ولی در به روی آنها باز است و ما خوشحالیم که آنها هم بطور تدریجی در حال تقویت روابط خود با ناتو هستند.
ما همچنین خوشحال هستیم که کشورهای حاشیه خلیج فارس ثابت کرده اند که بطور فزاینده ای در تامین امنیت موثر و کارآمد هستند حتی در فراتر از منطقه. آنها کمک های زیادی به عملیات های ناتو در افغانستان کردند.
آنها همچنین ۵ سال قبل نقش فعالی در عملیات حمایت از مردم لیبی ایفا کردند و در حال حاضر هم آنها دوباره نقش عمده ای در ائتلاف ضد داعش ایفا می کنند. با توجه به همه موارد در حال حاضر همکاری خوبی بین ناتو و این کشورها وجود دارد. با وجود همه این همکاری ها هنوز زمینه های زیادی در خصوص قابلیت های همکاری فزاینده دو جانبه و نزدیکتر کردن ملاحظات امنیتی طرفین وجود دارند که می شود بر روی آنها کار کرد.
بین ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز روابط فرهنگی و تاریخی قوی وجود دارد لذا همکاری دو جانبه ترکیه با تک تک این کشورها چیزی نیست که بخواهد جایگزین مسیر همکاری این کشورها با ناتو شود، بلکه برعکس این همکاری ها بر پایه هم افزایی های موجود می توانند موجب تقویت بیشتر مسئله امنیت در منطقه شود. مثال های زیادی برای این نوع همکاری ها در منطقه وجود دارند و همچنین بسیاری از اعضای ناتو هستند که برنامه های همکاری دو جانبه با برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس دارند که این همکاری ها در عین حال به نفع ناتو و عملیاتهای آن هم بوده است.
بر این اساس باید بگویم که همکاری های دو جانبه ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس در ابتدا با هدف تامین منافع ملی همه طرف ها است و همزمان با این منافع ملی طرفها از طریق همکاری های موجود این کشورها با ناتو هم دنبال می شود.
*آیا ترکیه علاقمند است تا منطقه دارای یک معماری امنیتی فراگیری باشد که در آن ایران و عراق هم حضور داشته باشند و این معماری منجر به خروج نیروهای خارجی از منطقه شود؟
یکی از اساسی ترین خواسته های سیاست ترکیه و سیاست امنیت منطقه ایش، پی ریزی امنیتی است که از همکاری صاحبان منطقه حاصل می شود. ترکیه در این زمینه سابقه خوبی در منطقه دریای سیاه، بالکان و قلب آسیا دارد که پروسه استانبول برای افغانستان مثال بارزی از خواست ترکیه است. قطعا چنین رویکردی نیازمند عزم و اراده، توانایی ها برابر و وحدت تلاش ها از سوی تمامی طرف های علاقمند است. در این صورت می توان نتایج خوبی از این رویکرد را شاهد بود.
پایان پیام/
۹۵/۰۳/۲۲
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.