واکاوی استعفای داوود اوغلو؛ اختلاف نخست وزیر و رئیس جمهور ترکیه بر سر چیست؟
جمعه, ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۱۲:۴۳ ق.ظ
ترکیه آنلاین: با اعلام کناره گیری احمد داوداوغلو نخست وزیر ترکیه از رهبری حزب حاکم عدالت و توسعه در روز پنجشنبه و تعیین زمان برگزاری کنگره فوق العاده حزب، دورانی جدید در این کشور آغاز می شود که برآیند آن انتقال از نظام سیاسی پارلمانی به ریاستی مطلوب نظر رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه است.
داوداوغلو در پی دیدار شب گذشته خود با طیب اردوغان، امروز پس از شرکت در نشست 35 دقیقه ای شورای تصمیم گیری و اجرایی حزب اعلام کرد که کنگره فوق العاده حزب 22 مه برگزار خواهد شد و در این کنگره وی نامزد رهبری حزب نخواهد بود.
این دومین کنگره فوق العاده حزب عدالت و توسعه در 14 سال گذشته و پس از تاسیس آن می باشد. در کنگره نخست در دو سال قبل، داوداوغلو به رهبری حزب برگزیده شد و در این کنگره نیز از رهبری حزب کنار گذاشته می شود.
داوداوغلو در سخنان خود با تاکید بر اینکه دوران نخست وزیری خود را دورانی موفق می داند به تشریح دستاوردهای دوران مسئولیت خود پرداخت و گفت: در دوره 22 ماهه نخست وزیری هم موفق به حفظ وحدت و انسجام داخل حزبی، هم موفق به پیروزی در انتخابات عمومی و هم موفق به بجای آوردن تمام وعده های انتخاباتی و بهبود وضعیت اقتصادی شده است.
وی اظهار داشت که در هیچ مرحله از زندگی به دنبال مقام و موقعیت نبود و از هیچ چیزی که به آن اعتقاد نداشت دفاع نکرد و همیشه اعتقاد داشت که رفیق راه مهمترین عامل موفقیت است و رفقا در طول راه باید همراه یکدیگر باشند و اگر با یکدیگر همراهی نمی کنند این را به صراحت بگویند.
وی گفت: چگونگی تصمیم هفته گذشته شورای تصمیم گیری و اجرایی حزب در زمینه سلب اختیار انتصاب رهبران استانی حزب از دید وی صحیح نبود. نحوه این سلب اختیار، منافی دیدگاه وی در زمینه رفیق راه بودن است و وی بجای تغییر این شورا که پیامدهای منفی برای حزب بدنبال خواهد داشت، ترجیح می دهد که با تشکیل کنگره فوق العاده رهبر جدید برای حزب انتخاب شود.
کناره گیری داوداوغلو از رهبری حزب در نوع خود در صحنه سیاسی ترکیه بی سابقه است. وی رهبر حزب حاکم است که در آخرین انتخابات موفق به کسب بیش از 50 درصد آراء شد و هیچ مخالف درون حزبی برای وی وجود ندارد، و به درخواست خود کنگره فوق العاده را برای کناره گیری از رهبری حزب برگزار می کند.
نگاهی به تاریخ احزاب سیاسی ترکیه و مسئولیت طولانی مدت رهبران احزاب سیاسی ترکیه نشانگر این است که اقدامی مشابه اقدام داوداوغلو در صحنه سیاست ترکیه وجود ندارد.
هفته گذشته شورای تصمیم گیری و اجرایی حزب اختیار انتصاب رهبران استانی حزب را از داوداوغلو سلب کرد و بعد از آن وی در نشست روز سه شنبه نمایندگان حزب عدالت و توسعه طی سخنانی گفت: من نفس خود را زیر پا گذاشته و هر مقام عالی را برای ضرر نرساندن به حرکت حزب (عدالت و توسعه) رد می کنم.
مساله اختلاف دیدگاه بین اردوغان و داوداوغلو خصوصا در جریان انتخابات عمومی سال گذشته و متعاقب آن در جریان دستگیری و زندانی کردن برخی روزنامه نگاران مطرح شده بود.
برخلاف اردوغان که دارای دیدگاههای رادیکال در زمینه های مختلف می باشد، داوداوغلو در زمینه های مختلف دیدگاههای ملایم دارد و موضع وی خصوصا در مساله دستگیری و زندانی کردن برخی روزنامه نگاران ترک با عنوان جاسوسی متفاوت از اردوغان بود.
وی گفته بود که مخالف چنین دستگیری هایی می باشد.
در همین پیوند، روزنامه های مخالف دولت و نیز احزاب سیاسی اپوزیسیون در ماههای اخیر بارها در باره خالی ماندن برخی رده های عالی بوروکراسی انتقادهایی مطرح و از وجود اختلاف بین اردوغان و داوداوغلو خبر داده بودند.
به رغم این ادعاها، داوداوغلو بارها از نبود حتی یک میلی متر اختلاف دیدگاه بین وی و اردوغان سخن به میان آورده و چنین ادعاهایی را رد کرده بود.
به گفته کارشناسان سیاسی، سلب اختیار انتصاب رهبران استانی حزب از داوداوغلو در هفته گذشته علنا راه را برای برکناری وی باز کرد و حتی برخی روزنامه های مخالف این مساله را به عنوان کودتا علیه داوداوغلو در داخل حزب ارزیابی کردند.
این که پس از داوداوغلو چه کسی رهبر حزب عدالت و توسعه و یا نخست وزیر ترکیه خواهد شد، مساله ای است که سرنخ آن در دست اردوغان، رییس جمهوری ترکیه است و رهبر آتی حزب مطمئنا فرد مورد نظر اردوغان خواهد بود.
نام بکیر بوزداغ وزیر دادگستری، برات آلبایراک داماد اردوغان و وزیر انرژی ترکیه، بینالی ییلدریم وزیر ارتباطات، محمد موذن اوغلو وزیر بهداشت و درمان و نعمان کورتولموش معاون نخست وزیر به عنوان رهبران آتی حزب و نخست وزیر آینده ترکیه مطرح شده است ولی اینکه چه کسی رهبر آینده حزب خواهد بود از هم اکنون بطور قطعی نمی توان آن را پیش بینی کرد.
موضوعی که به طور قاطع می توان گفت، این است که ترکیه با پایان دوران نخست وزیری داوداوغلو وارد یک دوران جدید خواهد شد و در این دوران اردوغان بیش از پیش امکان اعمال قدرت در صحنه های مختلف را خواهد داشت.
نخست وزیر آتی شخصی که عمدتا هماهنگ کننده خواستهای اردوغان با هیات وزیران باشد، خواهد بود و قدرت اجرایی تا زمانی که اردوغان رییس جمهور است عملا در دست اردوغان خواهد بود.
در صورت تغییر قانون اساسی و تغییر سیستم پارلمانی فعلی به سیستم ریاستی نیز عملا نیازی به نخست وزیر نخواهد بود و اردوغان امکان اعمال مستقیم قدرت را خواهد داشت.
همچنین، با تعیین رهبر جدید حزب عدالت و توسعه، قدرت اردوغان در داخل حزب بیش از پیش تقویت خواهد شد.
طبق قانون اساسی فعلی رییس جمهوری باید بیطرفی در تنظیم ارتباطات خود با احزاب سیاسی را رعایت کند ولی به رغم این، اردوغان در ارتباط نزدیک با حزب عدالت و توسعه است و این را کتمان نمی کند.
برخی کارشناسان سیاسی کناره گیری داوداوغلو از رهبری حزب و نخست وزیری را اجرای عملی سیستم ریاستی از سوی اردوغان می خوانند و می گویند اردوغان در دوره جدید و با نخست وزیر جدید عملا سیستم ریاستی را در ترکیه به مورد اجرا خواهد گذاشت.
پایان پیام/
داوداوغلو در پی دیدار شب گذشته خود با طیب اردوغان، امروز پس از شرکت در نشست 35 دقیقه ای شورای تصمیم گیری و اجرایی حزب اعلام کرد که کنگره فوق العاده حزب 22 مه برگزار خواهد شد و در این کنگره وی نامزد رهبری حزب نخواهد بود.
این دومین کنگره فوق العاده حزب عدالت و توسعه در 14 سال گذشته و پس از تاسیس آن می باشد. در کنگره نخست در دو سال قبل، داوداوغلو به رهبری حزب برگزیده شد و در این کنگره نیز از رهبری حزب کنار گذاشته می شود.
داوداوغلو در سخنان خود با تاکید بر اینکه دوران نخست وزیری خود را دورانی موفق می داند به تشریح دستاوردهای دوران مسئولیت خود پرداخت و گفت: در دوره 22 ماهه نخست وزیری هم موفق به حفظ وحدت و انسجام داخل حزبی، هم موفق به پیروزی در انتخابات عمومی و هم موفق به بجای آوردن تمام وعده های انتخاباتی و بهبود وضعیت اقتصادی شده است.
وی اظهار داشت که در هیچ مرحله از زندگی به دنبال مقام و موقعیت نبود و از هیچ چیزی که به آن اعتقاد نداشت دفاع نکرد و همیشه اعتقاد داشت که رفیق راه مهمترین عامل موفقیت است و رفقا در طول راه باید همراه یکدیگر باشند و اگر با یکدیگر همراهی نمی کنند این را به صراحت بگویند.
وی گفت: چگونگی تصمیم هفته گذشته شورای تصمیم گیری و اجرایی حزب در زمینه سلب اختیار انتصاب رهبران استانی حزب از دید وی صحیح نبود. نحوه این سلب اختیار، منافی دیدگاه وی در زمینه رفیق راه بودن است و وی بجای تغییر این شورا که پیامدهای منفی برای حزب بدنبال خواهد داشت، ترجیح می دهد که با تشکیل کنگره فوق العاده رهبر جدید برای حزب انتخاب شود.
کناره گیری داوداوغلو از رهبری حزب در نوع خود در صحنه سیاسی ترکیه بی سابقه است. وی رهبر حزب حاکم است که در آخرین انتخابات موفق به کسب بیش از 50 درصد آراء شد و هیچ مخالف درون حزبی برای وی وجود ندارد، و به درخواست خود کنگره فوق العاده را برای کناره گیری از رهبری حزب برگزار می کند.
نگاهی به تاریخ احزاب سیاسی ترکیه و مسئولیت طولانی مدت رهبران احزاب سیاسی ترکیه نشانگر این است که اقدامی مشابه اقدام داوداوغلو در صحنه سیاست ترکیه وجود ندارد.
هفته گذشته شورای تصمیم گیری و اجرایی حزب اختیار انتصاب رهبران استانی حزب را از داوداوغلو سلب کرد و بعد از آن وی در نشست روز سه شنبه نمایندگان حزب عدالت و توسعه طی سخنانی گفت: من نفس خود را زیر پا گذاشته و هر مقام عالی را برای ضرر نرساندن به حرکت حزب (عدالت و توسعه) رد می کنم.
مساله اختلاف دیدگاه بین اردوغان و داوداوغلو خصوصا در جریان انتخابات عمومی سال گذشته و متعاقب آن در جریان دستگیری و زندانی کردن برخی روزنامه نگاران مطرح شده بود.
برخلاف اردوغان که دارای دیدگاههای رادیکال در زمینه های مختلف می باشد، داوداوغلو در زمینه های مختلف دیدگاههای ملایم دارد و موضع وی خصوصا در مساله دستگیری و زندانی کردن برخی روزنامه نگاران ترک با عنوان جاسوسی متفاوت از اردوغان بود.
وی گفته بود که مخالف چنین دستگیری هایی می باشد.
در همین پیوند، روزنامه های مخالف دولت و نیز احزاب سیاسی اپوزیسیون در ماههای اخیر بارها در باره خالی ماندن برخی رده های عالی بوروکراسی انتقادهایی مطرح و از وجود اختلاف بین اردوغان و داوداوغلو خبر داده بودند.
به رغم این ادعاها، داوداوغلو بارها از نبود حتی یک میلی متر اختلاف دیدگاه بین وی و اردوغان سخن به میان آورده و چنین ادعاهایی را رد کرده بود.
به گفته کارشناسان سیاسی، سلب اختیار انتصاب رهبران استانی حزب از داوداوغلو در هفته گذشته علنا راه را برای برکناری وی باز کرد و حتی برخی روزنامه های مخالف این مساله را به عنوان کودتا علیه داوداوغلو در داخل حزب ارزیابی کردند.
این که پس از داوداوغلو چه کسی رهبر حزب عدالت و توسعه و یا نخست وزیر ترکیه خواهد شد، مساله ای است که سرنخ آن در دست اردوغان، رییس جمهوری ترکیه است و رهبر آتی حزب مطمئنا فرد مورد نظر اردوغان خواهد بود.
نام بکیر بوزداغ وزیر دادگستری، برات آلبایراک داماد اردوغان و وزیر انرژی ترکیه، بینالی ییلدریم وزیر ارتباطات، محمد موذن اوغلو وزیر بهداشت و درمان و نعمان کورتولموش معاون نخست وزیر به عنوان رهبران آتی حزب و نخست وزیر آینده ترکیه مطرح شده است ولی اینکه چه کسی رهبر آینده حزب خواهد بود از هم اکنون بطور قطعی نمی توان آن را پیش بینی کرد.
موضوعی که به طور قاطع می توان گفت، این است که ترکیه با پایان دوران نخست وزیری داوداوغلو وارد یک دوران جدید خواهد شد و در این دوران اردوغان بیش از پیش امکان اعمال قدرت در صحنه های مختلف را خواهد داشت.
نخست وزیر آتی شخصی که عمدتا هماهنگ کننده خواستهای اردوغان با هیات وزیران باشد، خواهد بود و قدرت اجرایی تا زمانی که اردوغان رییس جمهور است عملا در دست اردوغان خواهد بود.
در صورت تغییر قانون اساسی و تغییر سیستم پارلمانی فعلی به سیستم ریاستی نیز عملا نیازی به نخست وزیر نخواهد بود و اردوغان امکان اعمال مستقیم قدرت را خواهد داشت.
همچنین، با تعیین رهبر جدید حزب عدالت و توسعه، قدرت اردوغان در داخل حزب بیش از پیش تقویت خواهد شد.
طبق قانون اساسی فعلی رییس جمهوری باید بیطرفی در تنظیم ارتباطات خود با احزاب سیاسی را رعایت کند ولی به رغم این، اردوغان در ارتباط نزدیک با حزب عدالت و توسعه است و این را کتمان نمی کند.
برخی کارشناسان سیاسی کناره گیری داوداوغلو از رهبری حزب و نخست وزیری را اجرای عملی سیستم ریاستی از سوی اردوغان می خوانند و می گویند اردوغان در دوره جدید و با نخست وزیر جدید عملا سیستم ریاستی را در ترکیه به مورد اجرا خواهد گذاشت.
پایان پیام/
۹۵/۰۲/۱۷
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.