ترکیه؛ معمای پیچیده یک استعفا و چند پرسش از آینده سیاسی مبهم این کشور
دوشنبه, ۲۷ بهمن ۱۳۹۳، ۱۲:۰۰ ب.ظ
ترکیه آنلاین: در خبرها آمده بود که «هاکان فیدان» ریس سازمان اطلاعات ترکیه برای نامزدی در انتخابات خرداد ماه مجلس این کشور از سمت خود استعفا کرده است. همزمان با اعلام این خبر گفته شد که رجب طیب اردوغان رییس جمهور این کشور نیز سفر خود به مکزیک را نیمه تمام گذاشت و به آنکارا بازگشت.
این اخبار گرچه به ظاهر ارتباطی به هم ندارد، اما طرح همزمان آن که بی ارتباط با شرایط سیاسی کنونی ترکیه هم نیست، موجب طرح پرسش ها و ابهامات متعدد از آینده سیاسی این کشور شد که نیازمند تامل و بررسی است.
بر اساس قانون انتخابات ترکیه ،کارکنان دستگاه های دولتی که قصد دارند در انتخابات نمایندگی مجلس ترکیه نامزد شوند باید پیش از انتخابات و همزمان با اعلام نامزدی خود از سمت خود استعفا کنند.
منابع نخست وزیری ترکیه گفتند که، فیدان در استعفانامه خود خطاب به 'احمد داود اوغلو' نخست وزیر این کشور ضمن اشاره به تصمیمش برای نامزدی در انتخابات آتی مجلس ترکیه، گفته که از تاریخ 10 فوریه (21 بهمن ماه) از ریاست سازمان اطلاعات ملی ترکیه کناره گیری می کند.
گفته شده، نخست وزیر ترکیه نیز به رغم مخالفت رجب طیب اردوغان رییس جمهوری این کشور، استعفای هاکان فیدان را که از 25 می 2010 میلادی ریاست سازمان امنیت ملی ترکیه (میت) بر عهده داشت، پذیرفته است.
اردوغان پیش از سفر اخیرش به کشورهای آمریکای لاتین با استعفای فیدان که پیشتر وی را ' محرم اسرار ' خود می دانست، مخالفت کرده بود.
بدون تردید ریاست سازمان میت در کشوری مانند ترکیه و در شرایط کنونی یک امتیاز بزرگ به شمار می رود، اما چرا فیدان با علم به این موضوع از سمت خود استعفا کرده و قصد دارد به عنوان نماینده وارد مجلس ملی ترکیه شود، برای بسیاری از کارشناسان علامت سئوال ایجاد کرده که پاسخ به این پرسش تا حدودی می تواند آینده سیاسی این کشور را دستکم در سطح رسانه ها ترسیم کند.
اما پیش از این که به این پرسش پاسخی ارایه شود، لازم است تا قدری درباره جایگاه سیاسی ترکیه و به خصوص درباره شخص فیدان که به نظر می رسد ماموریت یافته تا با ورود به مجلس این کشور شانس خود را برای نخست وزیری و یا یک پست وزارت نیز امتحان کند، مطالبی گفته شود.
*** پیشینه فیدان
در سال 2010 میلادی رجب طیب اردوغان نخست وزیر وقت ترکیه در حالی حکم ریاست سازمان میت را که تا پیش از آن در اختیار 'امره تانر' بود، برای فیدان امضا کرد که بر اساس شایعه ای این امکان طرح شد، هاکان فیدان که آن زمان 42 سال بیشتر نداشت، ممکن است اطلاعاتی را با استفاده از سمت جدیدش در اختیار یکی از همسایگان ترکیه قرار دهد!
البته این شایعه همان طور که گمان آن می رفت از سوی رسانه های صهیونیستی دامن زده می شد. هر چند صهیونیست ها برای اثبات ادعای واهی خود مطالبی را نیز عنوان می کردند که در نگاه اول شاید تنها می توانست برخی ساده لوحان خبرخوان را تحت تاثیر قرار دهد.
از جمله مواردی که صهیونیست ها در آن زمان درباره فیدان عنوان کردند این بود که، فیدان پیش از انتصابش در میت به عنوان نماینده ترکیه در سازمان بین المللی انرژی اتمی فعالیت می کرد و نقش بسیار مهمی در نزدیک کردن ارتباط ترکیه با ایران و انعقاد بیانیه تهران با ایران و برزیل داشته است و در همین سازمان بود او که از حق ایران برای دست یابی به انرژی صلح آمیز هسته ای حمایت کرده به همین علت سران سازمان های اطلاعاتی اسراییل از برنامه ها و گرایش های رییس جدید سازمان اطلاعات ترکیه (میت) به شدت نگران هستند!
فیدان که پیشتر به مدت 15 سال در استخدام ارتش ترکیه بود، تحصیلات لیسانس خود را در دانشگاه مریلند آمریکا گذراند و دوره فوق لیسانس و دکترا را در رشته روابط بین الملل در دانشکده اطلاعات آنکارا طی کرد. موضوع پایان نامه دکترای او ارزیابی تطبیقی سازمان های اطلاعاتی آمریکا، بریتانیا و ترکیه بود.
او پس از ریاست بر میت ساختار سازمان اطلاعاتی ترکیه را با الهام و الگوبرداری از آمریکا و انگلیس و حتی رژیم صهیونیستی به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم کرد.
برخی اعتقاد دارند که ریاست وی در میت از یک سو موجب تسلط اردوغان بر بزرگ ترین تشکیلات اطلاعاتی کشورش شد و از سوی دیگر سبب کاهش قدرت برخی عناصر نظامی و نزدیک به ارتش در ساختار اطلاعاتی ترکیه گشت.
البته نگرانی کاذب و برنامه ریزی شده مقامات صهیونیستی به اعتراف روزنامه هاآرتص به همین جا ختم نمی شود، بلکه آنها قصد داشتند با رسانه ای کردن نگرانی های امنیتی خود به نوعی از آینده روابط اطلاعاتی ترکیه و اسراییل اطمینان حاصل کنند.
هر چند که فیدان گسترش روابط امنیتی و اطلاعاتی ترکیه با سازمان های اطلاعاتی دیگر کشورها و به خصوص همسایگان را مورد تاکید قرار داده بود، اما هاآرتص در آن زمان نوشت که، انتصاب فیدان به سمت ریاست سازمان اطلاعات ترکیه دو نگرانی دیگر را در میان سازمان های اطلاعاتی اسراییل ایجاد کرده است، نخست این که این انتصاب ممکن است به تداوم تبادل اطلاعات و همکاری های اطلاعاتی بین سازمان های اطلاعاتی ترکیه و اسراییل صدمه بزند و دومین نگرانی نیز آن بود که پس از انتصاب فیدان، سازمان اطلاعاتی اسراییل ممکن بود از ترس اینکه اطلاعات آنها به دست کشورها یا سازمان های دشمن اسراییل نرسد در انتقال اطلاعات مهم به طرف ترک، محدودیت های جدیدی وضع کنند.
البته بدیهی است که همه این نگرانی ها تنها در سطح رسانه ها مطرح شد و چنین چیزی تنها یک ادعای واهی بود، چرا که ترکیه و اسراییل بر اساس پیمان امنیتی سال 1996 میلادی که به امضای مقامات وقت دو طرف رسیده موظف به تبادل و همکاری اطلاعاتی بوده و هستند و عده زیادی از ناظران ترکیه نیز بر این باورند که دستگیری عبدالله اوجالان رهبر شورشیان مسلح پ.ک.ک در کنیا (در فوریه سال 1999) به علت کمک های مستقیم سازمان موساد به سازمان اطلاعاتی ترکیه به صورت گرفت.
روزنامه وال استریت ژورنال نیز پس از چندی و همزمان با شروع بهار عربی در یادداشتی پیرامون نقش 'هاکان فیدان' رییس سازمان اطلاعات ترکیه در تحولات منطقه نوشت: پس از شروع بهار عربی، نقش فیدان که در خارج از خاورمیانه معروف نبود، به عنوان مغز متفکر راهبرد امنیت ملی ترکیه - که از مدتها قبل به نفع همپیمانش واشنگتن تلاش می کند، برجسته شد.
وال استریت ژورنال به نقل از جیمز جفری سفیر سابق آمریکا در ترکیه و عراق ادامه داد: فیدان، نماد خاورمیانه جدید است، ما نیازمند همکاری با وی هستیم، چون می تواند این ماموریت را به انجام رساند.
به نوشته این روزنامه، نقش رو به گسترش فیدان در واشنگتن با واکنش هایی همراه با شک، تردید، احتیاط، بدگمانی و احترام مواجه است، البته برخی از مقامات آمریکایی وی را جایگزین مطمئنی برای اردوغان در زمینه برخورد با مسائل آینده منطقه از جمله آینده مصر، لیبی و سوریه مورد ارزیابی قرار دادند.
این ادعا در دل خود نکته ای را برملا کرد و اینکه غرب فیدان را برای جایگزینی اردوغان کاندیدا کرده است.
***فیدان جای اردوغان!
آیا ممکن است بخشی از غرب بخواهد هاکان فیدان جای خالی قدرت اردوغان در عرصه بین الملل را بگیرد؟ اگر بخواهیم بر روی نوشته روزنامه وال استریت ژورنال حساب باز کنیم، باید تایید کنیم که این نشریه خواسته یا ناخواسته نیت غرب و به خصوص آمریکا درباره ترکیه و آینده این کشور را برملا کرده است.
به عبارت دیگر فیدان، کاندیدای نخست وزیری ترکیه و شخصیت جایگزین اردوغان در حوزه سیاست خارجی این کشور، آن چیزی است که مد نظر غرب است و این موضوع یعنی ' نواخته شدن زنگ خطر برای زندگی سیاسی اردوغان'!
و شاید رجب طیب اردوغان هم این موضوع را درک کرده که سفر اخیر خود به آمریکای لاتین را از کشور مکزیک نیمه تمام گذاشت و به سرعت به کشورش بازگشت.
البته این که اردوغان خود طراح ماجرای استعفای پر رمز و راز ' محرم اسرارش ' بوده و با توجه به زمان اندک انتخابات مجلس برای نظارت بر روند این استعفا به کشورش بازگشته و یا نگرانی از قدرت گرفتن ناگهانی 'احمد داود اوغلو' و شخص هاکان فیدان مورد اعتماد وی سفرش را نیمه تمام گذاشته و یا امر دیگری در کار بوده، نمی توان به صراحت آن را تایید یا رد کرد و برای مشخص شدن آن باید به انتظار نشست و تحولات آینده این کشور را از نزدیک دنبال کرد.
اما موضوع مهم ' نگرانی اردوغان از قدرت یافتن فیدان بوده است' و این که چه عاملی موجب طرح این فرضیه شده است.
پاسخ این پرسش را باید در سخنان 'آتیلا کارت' معاون حزب جمهوری خواه خلق و بزرگترین حزب مخالف اردوغان جستجو کرد.
وی در یادداشتی که به تازگی در روزنامه تو دی زمان به چاپ رسید، با اشاره به ناتمام ماندن دیدار رجب طیب اردوغان از مکزیک و برگشت سریع وی به ترکیه نوشت: اردوغان که 12 سال رییس حزب حاکم بوده و اخیرا هم رییس جمهور ترکیه شده است با برگشت سریع از مکزیک سعی کرد تا یادآوری کند که چه کسی رییس است تا اوضاع را تحت کنترل خود بگیرد.
به گفته آتیلا کارت معاون حزب جمهوری خلق، برگشت زودهنگام اردوغان از مکزیک با خواسته های وی از حزب عدالت و توسعه ارتباط مستقیم دارد و واکنشی است به آنچه که از سوی مخالفان وی در حزب حاکم می گذرد و اردوغان از این مساله احساس ناراحتی می کند.
این سیاستمدار مخالف دولت ترکیه با اشاره به استعفای هاکان فیدان رییس سازمان اطلاعات ترکیه با وجود مخالفت رجب طیب اردوغان که از نزدیکان وی بوده است و همچنین حمایت احمد داود اوغلو نخست وزیر این کشور از استعفای فیدان گفت: شکاف در درون حزب حاکم عدالت و توسعه آغاز شده است و اردوغان روز به روز منزوی تر خواهد شد.
*** نتیجه
هاکان فیدان الان دیگر در تیم داوود اوغلو است و بسیاری معتقدند که این نخست وزیر ترکیه است که پشت پرده استعفای هاکان فیدان می باشد نه اردوغانی که روزی وی را ' محرم اسرار' خوانده بود.
بدیهی است که فیدان نیز به خوبی می داند اگر بخواهد نخست وزیر ترکیه شود، باید بتواند رهبری حزب عدالت و توسعه را به دست گیرد، موضوعی که اگر نگوییم با وجود اردوغان و داود اوغلو، امری غیرمحال، اما در شرایط کنونی بسیار دشوار است.
پس چرا هاکان فیدان عطای سازمان پرطمطراق میت را به لقایش بخشیده و قصد دارد وارد مجلس ملی ترکیه شود، شاید او به عنوان 'معاونت نخست وزیری ترکیه' و یا چیز دیگری چشم دوخته است.
اگر این طور باشد باید گفت که این موضوع تحت نظر اردوغان در حال شکل گیری است، ولی اگر اینگونه نباشد و همانطور که معاون حزب جمهوری خواه خلق گفت بدون اطلاع اردوغان بوده، در آن صورت باید منتظر آینده متلاطم در عرصه سیاسی ترکیه بود.
برخی معتقدند وضعیت فیدان، پر بحث ترین رییس اطلاعات در تاریخ ترکیه وخیم است، اما در مقابل عده ای نیز معتقدند فیدان که در حال حاضر دستی در سیاست خارجی کشورش نیز دارد، تنها کسی است که از نظر شخصیتی کاریزمای لازم را برای پر کردن جای داود اوغلو داراست.
پس استعفای او نمی تواند طرحی از سوی تئوریسین سیاست خارجی ترکیه یعنی احمد داود اوغلو باشد، بلکه کاملا در راستای سیاست های اردوغان قرار دارد.
بر این اساس به نظر می رسد خود فیدان نیز تمایلی برای تصاحب قدرت نخست وزیری و در مرحله اولی ریاست جمهوری نداشته باشد و در افکار خود به همان پست 'معاونت نخست وزیر' و یا ' وزارت امور خارجه' بسنده کند.
این اخبار گرچه به ظاهر ارتباطی به هم ندارد، اما طرح همزمان آن که بی ارتباط با شرایط سیاسی کنونی ترکیه هم نیست، موجب طرح پرسش ها و ابهامات متعدد از آینده سیاسی این کشور شد که نیازمند تامل و بررسی است.
بر اساس قانون انتخابات ترکیه ،کارکنان دستگاه های دولتی که قصد دارند در انتخابات نمایندگی مجلس ترکیه نامزد شوند باید پیش از انتخابات و همزمان با اعلام نامزدی خود از سمت خود استعفا کنند.
منابع نخست وزیری ترکیه گفتند که، فیدان در استعفانامه خود خطاب به 'احمد داود اوغلو' نخست وزیر این کشور ضمن اشاره به تصمیمش برای نامزدی در انتخابات آتی مجلس ترکیه، گفته که از تاریخ 10 فوریه (21 بهمن ماه) از ریاست سازمان اطلاعات ملی ترکیه کناره گیری می کند.
گفته شده، نخست وزیر ترکیه نیز به رغم مخالفت رجب طیب اردوغان رییس جمهوری این کشور، استعفای هاکان فیدان را که از 25 می 2010 میلادی ریاست سازمان امنیت ملی ترکیه (میت) بر عهده داشت، پذیرفته است.
اردوغان پیش از سفر اخیرش به کشورهای آمریکای لاتین با استعفای فیدان که پیشتر وی را ' محرم اسرار ' خود می دانست، مخالفت کرده بود.
بدون تردید ریاست سازمان میت در کشوری مانند ترکیه و در شرایط کنونی یک امتیاز بزرگ به شمار می رود، اما چرا فیدان با علم به این موضوع از سمت خود استعفا کرده و قصد دارد به عنوان نماینده وارد مجلس ملی ترکیه شود، برای بسیاری از کارشناسان علامت سئوال ایجاد کرده که پاسخ به این پرسش تا حدودی می تواند آینده سیاسی این کشور را دستکم در سطح رسانه ها ترسیم کند.
اما پیش از این که به این پرسش پاسخی ارایه شود، لازم است تا قدری درباره جایگاه سیاسی ترکیه و به خصوص درباره شخص فیدان که به نظر می رسد ماموریت یافته تا با ورود به مجلس این کشور شانس خود را برای نخست وزیری و یا یک پست وزارت نیز امتحان کند، مطالبی گفته شود.
*** پیشینه فیدان
در سال 2010 میلادی رجب طیب اردوغان نخست وزیر وقت ترکیه در حالی حکم ریاست سازمان میت را که تا پیش از آن در اختیار 'امره تانر' بود، برای فیدان امضا کرد که بر اساس شایعه ای این امکان طرح شد، هاکان فیدان که آن زمان 42 سال بیشتر نداشت، ممکن است اطلاعاتی را با استفاده از سمت جدیدش در اختیار یکی از همسایگان ترکیه قرار دهد!
البته این شایعه همان طور که گمان آن می رفت از سوی رسانه های صهیونیستی دامن زده می شد. هر چند صهیونیست ها برای اثبات ادعای واهی خود مطالبی را نیز عنوان می کردند که در نگاه اول شاید تنها می توانست برخی ساده لوحان خبرخوان را تحت تاثیر قرار دهد.
از جمله مواردی که صهیونیست ها در آن زمان درباره فیدان عنوان کردند این بود که، فیدان پیش از انتصابش در میت به عنوان نماینده ترکیه در سازمان بین المللی انرژی اتمی فعالیت می کرد و نقش بسیار مهمی در نزدیک کردن ارتباط ترکیه با ایران و انعقاد بیانیه تهران با ایران و برزیل داشته است و در همین سازمان بود او که از حق ایران برای دست یابی به انرژی صلح آمیز هسته ای حمایت کرده به همین علت سران سازمان های اطلاعاتی اسراییل از برنامه ها و گرایش های رییس جدید سازمان اطلاعات ترکیه (میت) به شدت نگران هستند!
فیدان که پیشتر به مدت 15 سال در استخدام ارتش ترکیه بود، تحصیلات لیسانس خود را در دانشگاه مریلند آمریکا گذراند و دوره فوق لیسانس و دکترا را در رشته روابط بین الملل در دانشکده اطلاعات آنکارا طی کرد. موضوع پایان نامه دکترای او ارزیابی تطبیقی سازمان های اطلاعاتی آمریکا، بریتانیا و ترکیه بود.
او پس از ریاست بر میت ساختار سازمان اطلاعاتی ترکیه را با الهام و الگوبرداری از آمریکا و انگلیس و حتی رژیم صهیونیستی به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم کرد.
برخی اعتقاد دارند که ریاست وی در میت از یک سو موجب تسلط اردوغان بر بزرگ ترین تشکیلات اطلاعاتی کشورش شد و از سوی دیگر سبب کاهش قدرت برخی عناصر نظامی و نزدیک به ارتش در ساختار اطلاعاتی ترکیه گشت.
البته نگرانی کاذب و برنامه ریزی شده مقامات صهیونیستی به اعتراف روزنامه هاآرتص به همین جا ختم نمی شود، بلکه آنها قصد داشتند با رسانه ای کردن نگرانی های امنیتی خود به نوعی از آینده روابط اطلاعاتی ترکیه و اسراییل اطمینان حاصل کنند.
هر چند که فیدان گسترش روابط امنیتی و اطلاعاتی ترکیه با سازمان های اطلاعاتی دیگر کشورها و به خصوص همسایگان را مورد تاکید قرار داده بود، اما هاآرتص در آن زمان نوشت که، انتصاب فیدان به سمت ریاست سازمان اطلاعات ترکیه دو نگرانی دیگر را در میان سازمان های اطلاعاتی اسراییل ایجاد کرده است، نخست این که این انتصاب ممکن است به تداوم تبادل اطلاعات و همکاری های اطلاعاتی بین سازمان های اطلاعاتی ترکیه و اسراییل صدمه بزند و دومین نگرانی نیز آن بود که پس از انتصاب فیدان، سازمان اطلاعاتی اسراییل ممکن بود از ترس اینکه اطلاعات آنها به دست کشورها یا سازمان های دشمن اسراییل نرسد در انتقال اطلاعات مهم به طرف ترک، محدودیت های جدیدی وضع کنند.
البته بدیهی است که همه این نگرانی ها تنها در سطح رسانه ها مطرح شد و چنین چیزی تنها یک ادعای واهی بود، چرا که ترکیه و اسراییل بر اساس پیمان امنیتی سال 1996 میلادی که به امضای مقامات وقت دو طرف رسیده موظف به تبادل و همکاری اطلاعاتی بوده و هستند و عده زیادی از ناظران ترکیه نیز بر این باورند که دستگیری عبدالله اوجالان رهبر شورشیان مسلح پ.ک.ک در کنیا (در فوریه سال 1999) به علت کمک های مستقیم سازمان موساد به سازمان اطلاعاتی ترکیه به صورت گرفت.
روزنامه وال استریت ژورنال نیز پس از چندی و همزمان با شروع بهار عربی در یادداشتی پیرامون نقش 'هاکان فیدان' رییس سازمان اطلاعات ترکیه در تحولات منطقه نوشت: پس از شروع بهار عربی، نقش فیدان که در خارج از خاورمیانه معروف نبود، به عنوان مغز متفکر راهبرد امنیت ملی ترکیه - که از مدتها قبل به نفع همپیمانش واشنگتن تلاش می کند، برجسته شد.
وال استریت ژورنال به نقل از جیمز جفری سفیر سابق آمریکا در ترکیه و عراق ادامه داد: فیدان، نماد خاورمیانه جدید است، ما نیازمند همکاری با وی هستیم، چون می تواند این ماموریت را به انجام رساند.
به نوشته این روزنامه، نقش رو به گسترش فیدان در واشنگتن با واکنش هایی همراه با شک، تردید، احتیاط، بدگمانی و احترام مواجه است، البته برخی از مقامات آمریکایی وی را جایگزین مطمئنی برای اردوغان در زمینه برخورد با مسائل آینده منطقه از جمله آینده مصر، لیبی و سوریه مورد ارزیابی قرار دادند.
این ادعا در دل خود نکته ای را برملا کرد و اینکه غرب فیدان را برای جایگزینی اردوغان کاندیدا کرده است.
***فیدان جای اردوغان!
آیا ممکن است بخشی از غرب بخواهد هاکان فیدان جای خالی قدرت اردوغان در عرصه بین الملل را بگیرد؟ اگر بخواهیم بر روی نوشته روزنامه وال استریت ژورنال حساب باز کنیم، باید تایید کنیم که این نشریه خواسته یا ناخواسته نیت غرب و به خصوص آمریکا درباره ترکیه و آینده این کشور را برملا کرده است.
به عبارت دیگر فیدان، کاندیدای نخست وزیری ترکیه و شخصیت جایگزین اردوغان در حوزه سیاست خارجی این کشور، آن چیزی است که مد نظر غرب است و این موضوع یعنی ' نواخته شدن زنگ خطر برای زندگی سیاسی اردوغان'!
و شاید رجب طیب اردوغان هم این موضوع را درک کرده که سفر اخیر خود به آمریکای لاتین را از کشور مکزیک نیمه تمام گذاشت و به سرعت به کشورش بازگشت.
البته این که اردوغان خود طراح ماجرای استعفای پر رمز و راز ' محرم اسرارش ' بوده و با توجه به زمان اندک انتخابات مجلس برای نظارت بر روند این استعفا به کشورش بازگشته و یا نگرانی از قدرت گرفتن ناگهانی 'احمد داود اوغلو' و شخص هاکان فیدان مورد اعتماد وی سفرش را نیمه تمام گذاشته و یا امر دیگری در کار بوده، نمی توان به صراحت آن را تایید یا رد کرد و برای مشخص شدن آن باید به انتظار نشست و تحولات آینده این کشور را از نزدیک دنبال کرد.
اما موضوع مهم ' نگرانی اردوغان از قدرت یافتن فیدان بوده است' و این که چه عاملی موجب طرح این فرضیه شده است.
پاسخ این پرسش را باید در سخنان 'آتیلا کارت' معاون حزب جمهوری خواه خلق و بزرگترین حزب مخالف اردوغان جستجو کرد.
وی در یادداشتی که به تازگی در روزنامه تو دی زمان به چاپ رسید، با اشاره به ناتمام ماندن دیدار رجب طیب اردوغان از مکزیک و برگشت سریع وی به ترکیه نوشت: اردوغان که 12 سال رییس حزب حاکم بوده و اخیرا هم رییس جمهور ترکیه شده است با برگشت سریع از مکزیک سعی کرد تا یادآوری کند که چه کسی رییس است تا اوضاع را تحت کنترل خود بگیرد.
به گفته آتیلا کارت معاون حزب جمهوری خلق، برگشت زودهنگام اردوغان از مکزیک با خواسته های وی از حزب عدالت و توسعه ارتباط مستقیم دارد و واکنشی است به آنچه که از سوی مخالفان وی در حزب حاکم می گذرد و اردوغان از این مساله احساس ناراحتی می کند.
این سیاستمدار مخالف دولت ترکیه با اشاره به استعفای هاکان فیدان رییس سازمان اطلاعات ترکیه با وجود مخالفت رجب طیب اردوغان که از نزدیکان وی بوده است و همچنین حمایت احمد داود اوغلو نخست وزیر این کشور از استعفای فیدان گفت: شکاف در درون حزب حاکم عدالت و توسعه آغاز شده است و اردوغان روز به روز منزوی تر خواهد شد.
*** نتیجه
هاکان فیدان الان دیگر در تیم داوود اوغلو است و بسیاری معتقدند که این نخست وزیر ترکیه است که پشت پرده استعفای هاکان فیدان می باشد نه اردوغانی که روزی وی را ' محرم اسرار' خوانده بود.
بدیهی است که فیدان نیز به خوبی می داند اگر بخواهد نخست وزیر ترکیه شود، باید بتواند رهبری حزب عدالت و توسعه را به دست گیرد، موضوعی که اگر نگوییم با وجود اردوغان و داود اوغلو، امری غیرمحال، اما در شرایط کنونی بسیار دشوار است.
پس چرا هاکان فیدان عطای سازمان پرطمطراق میت را به لقایش بخشیده و قصد دارد وارد مجلس ملی ترکیه شود، شاید او به عنوان 'معاونت نخست وزیری ترکیه' و یا چیز دیگری چشم دوخته است.
اگر این طور باشد باید گفت که این موضوع تحت نظر اردوغان در حال شکل گیری است، ولی اگر اینگونه نباشد و همانطور که معاون حزب جمهوری خواه خلق گفت بدون اطلاع اردوغان بوده، در آن صورت باید منتظر آینده متلاطم در عرصه سیاسی ترکیه بود.
برخی معتقدند وضعیت فیدان، پر بحث ترین رییس اطلاعات در تاریخ ترکیه وخیم است، اما در مقابل عده ای نیز معتقدند فیدان که در حال حاضر دستی در سیاست خارجی کشورش نیز دارد، تنها کسی است که از نظر شخصیتی کاریزمای لازم را برای پر کردن جای داود اوغلو داراست.
پس استعفای او نمی تواند طرحی از سوی تئوریسین سیاست خارجی ترکیه یعنی احمد داود اوغلو باشد، بلکه کاملا در راستای سیاست های اردوغان قرار دارد.
بر این اساس به نظر می رسد خود فیدان نیز تمایلی برای تصاحب قدرت نخست وزیری و در مرحله اولی ریاست جمهوری نداشته باشد و در افکار خود به همان پست 'معاونت نخست وزیر' و یا ' وزارت امور خارجه' بسنده کند.
۹۳/۱۱/۲۷
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.