شرکت تاو ترکیه عامل استیضاح وزیر دولت خاتمی !
دوشنبه, ۷ مهر ۱۳۹۳، ۱۲:۰۰ ب.ظ
ترکیه آنلاین: احمد خرم وزیر راه و ترابری سید محمد خاتمی در مصاحبه با روزنامه اعتماد از پشت پرده استیضاح خود سخن گفته است آنچه که می خوانید بخشی از سخنان ایشان درباره شرکت تاو ترکیه است.
شما همان ابتدا گفتید از مجلس هفتم به بعد، استیضاحها سیاسی بود؛ اما در همین مجلسهای اصولگرا هم برخی استیضاحها رقم خورد که با وجود حساسیت بالای جامعه منجر به برکناری وزیر نشد. برای مثال استیضاح شمسالدین حسینی وزیر اقتصاد دولت احمدینژاد آن همزمانی که جامعه تحت تاثیر شوک اختلاس سه هزار میلیاردی قرار داشت، در نهایت منجر به رای اعتماد مجدد به وزیر شد.
آقای حسینی خودی بود؛ آنها رفتند لابی کردند. البته برای آقای فرجیدانا هم لابی کردند اما مقبول نیفتاد.
یعنی این لابیها برای فرجیدانا هم وجود داشت؟
من همزمان وزارتم لابی کردم؛ اما بعد از لابی کردن، به معاون خودم گفتم امروز که هنوز استیضاح اعلام وصول نشده است، این موارد را بنویس که با فضایی که من در مجلس دیدم به این جمعبندی رسیدهام، اول اینکه استیضاح اعلام وصول میشود. دوم اینکه استیضاح رای میآورد و با توجه به ارزیابیهایم بعد از لابیها گفتم بنویس استیضاح بین 180 تا 200 رای میآورد. ببینید من حرکتهای اجرایی داشتم که جناح اصولگرا بهشدت مساله پیدا کرده بود. به دلیل اینکه پروژهها را به جای واگذاری، به مناقصه الکترونیک منتقل کردم. من در آن زمان به شرکتهای حاکمیتی بدون شرکت در مناقصه پروژه واگذار نمیکردم.
یکی از آن موارد هم فرودگاه امام بود که حاشیههای زیادی را به همراه داشت و در جلسه استیضاح شما هم روی این مساله زیاد بحث شد.
بله. بنیاد مستضعفان و قرارگاه خاتم برای فازهای دو و سه و چهار آمده بودند و من به یک شرکت خارجی واگذار کردم. آنها این مساله را به مجلس کشاندند و با وضع قانون، قرارداد امضا شده را باطل کردند. اگر هر کسی ساخت فرودگاه امام را به پیمانکار داخلی میداد من آن کار را خیانت به اموال عمومی میدانستم.
چرا؟
ما سدساز، سیلوساز، جاده ساز، راهآهنساز و تا حدودی بندرساز هستیم اما فرودگاهساز نیستیم. همین حالا فاز یک فرودگاه امام حاکی از این است که ما فرودگاهساز نیستیم. اگر قرار است که فرودگاه بسازیم باید از ساخت فرودگاههای کوچک شروع کنیم تا به فرودگاههای بزرگ برسیم.
در آن زمان اقدامات شما چگونه بود که با برخوردهایی از سوی برخی نهادها مواجه شدید؟
ما جذب سرمایهگذار خارجی کرده بودیم، یک ریال یا یک دلار از جیب کشور خرج نمیشد. ما 200 میلیون دلار قرارداد بسته بودیم. دو سال ساخت بود و 9 سال بهرهبرداری. قرار بود بعد از بهرهبرداری هم با 98 درصد استاندارد روز اول تحویل بدهند. استاندارد فاز 2، برابر با استاندارد فرودگاه فرانکفورت بود. نه مثل فاز یک که استاندارد پایینی دارد. ما در 10 درصد آخر آمدیم که خیلی از کارها انجام شده بود. حتی سنگ کف فرودگاه هم بیدقتیها و کارهای غیراستاندارد داشت.
ما ساخت فرودگاه امام را به شرکتی واگذار کردیم که کارهای استاندارد انجام میدهد، قیمتش هم نصف قیمت شرکت داخلی است و پولی هم قرار نیست پرداخت شود.
هزینههای واگذاری به شرکتهای داخلی چه تفاوتی داشت؟
جهت اطلاع باید بگویم ما برای ترمینال یک، 180 میلیون دلار دادیم در حالی که ترمینال دو به همراه یک هتل 4 ستاره، یک انبار کارگو، به همراه کترینگ فرودگاه با شرکت تاو ترکیه قرارداد 200 میلیون دلاری بستیم که در واقع رقم هزینه ساخت ترمینال، 96 میلیارد دلار بود آن هم 11 سال بعد؛ یعنی ترمینال دو را اگر با داخلی قرارداد میبستیم باید 300 میلیون دلار قرارداد بسته میشد که با شرکت تاو آن را با 96 میلیون دلار قرارداد بستیم که بقیه آن تا 200 میلیون دلار خدمات دیگر بود. ما این کارها را انجام دادیم، برخی دیدند که چیزی به دست نمیآورند و مال بادآورده به کسی نمیرسد، بعد به دنبال استیضاح رفتند. برخی از نمایندگان در مجلس هفتم احساس تکلیف کرده بودند.
در واقع آن زمان پشت پرده استیضاح منافعی از این دست بود؟
من یک نکته را بگویم که تا به حال مطرح نکردهام. فاز دو را که با شرکت «تاو» قرارداد بسته بودیم، مدیر «تاو» در فرودگاه امام یک روز همراه با رییس هواپیمایی کشوری آمد به وزارتخانه. معاون من آمد و گفت که مدیر «تاو» گفته است روز قبل یک نفر آمده است با او (مدیر شرکت تاو) صحبت کرده و گفته که شما به پشتیبانی اداری-سیاسی نیاز دارید و گرنه نمیتوانید در کشور کار کنید، ما در خدمتتان هستیم. آمده است از ما پورسانت میخواهد، چه کنیم؟ من به معاونم گفتم که از قول من به مدیر «تاو» بگو اگر به کسی پورسانت دادی، قرارداد را لغو میکنم و دلیل آن را هم در مصاحبه با رسانهها خواهم گفت. مدیر تاو هم قول داد که چنین کاری نکند. یک هفته بعد نامهیی به آقای خاتمی نوشتند که «تاو» شرکت صهیونیستی است؛ و همان مساله باعث شد که فاز دو کلا منتفی شود. الان فاز دو را کسی با یک میلیارد دلار هم حاضر نیست کار کند. در مورد ترمینال 2 هم الان 10 سال است که اتفاقی نیفتاده و هیچ پیشرفتی نداشته است. در حالی که ما اردیبهشت 83 قرارداد نوشته بودیم که اردیبهشت سال 85 تحویل میدادند. قرارمان این بود که سال 84 فاز سه و چهار را قرارداد ببندیم که جمعا میشد 45 تا 50 میلیون مسافر در سال. قرار بود آن را سه ساله قرارداد ببندیم که در پایان 87 تحویل بگیریم. تمام آن هم سرمایهگذاری خارجی بود. در فاز سه و چهار، تاسیسات پروازی هم بود. ما پیشبینی کرده بودیم که فاز سه و چهار بین هشتصد میلیون تا یک میلیارد دلار هزینه داشته باشد که الان کسی با دو میلیارد دلار هم نمیسازد. البته آن هم با سرمایهگذاری خارجی با 12 تا 13 سال بهرهبرداری بود. بد نیست این مطلب را هم بگویم، نامهیی که به آقای خاتمی رییسجمهور وقت مبنی بر «صهیونیست» بودن شرکت تاو نوشته شده بود، آقای خاتمی به وزارت اطلاعات ارجاع دادند، وزیر اطلاعات بررسی کرد و در مصاحبه خود گفت ما بررسی کردیم این شرکت هیچگونه وابستگی به صهیونیسم ندارد. به افتتاح که نزدیک شدیم مجدد با وجود اعلام وزیر اطلاعات نامه نوشتند که تاو یک شرکت صهیونیستی است.
البته شاید بخشی از ایرادات همان زمان به بهرهبرداری شرکتهای خارجی بود؛ همان زمان صحبتهایی مطرح میشد که میخواهند فرودگاه را به خارجیها واگذار کنند.
بهرهبــرداری که میگوییم به این معناست که کار هندلینگ را آنها انجام بدهند، در واقع کارهای خدمات فرودگاهی را چند سال به شرکت خارجی واگذار میکردیـم. مجلــس اینگونه تبلیغ میکرد که ما داریم فرودگاه را به اجنبی میدهیم در حالی که اینگونه نبود. در واقع فقط مدیریت خدمات فرودگاه به آن شرکت واگذار میشد که الان هم فعالیتهای خدمات فرودگاهی در اختیار بخش خصوصی است. آن زمان گفتند که فرودگاه را به اجانب واگذار میکنند در حالی که مدیریت فرودگاه با خودمان بود. در واقع سیستم اداری فرودگاه در اختیار دستگاههای دولتی بود. مثل همان سیستمی که در فرودگاه مهرآباد اداره فرودگاه را در اختیار دارد.
چه سالی بود؟
اواخر سال 82 بود.
برای خواندن مشروح این مصاحبه اینجا کلیک کنید
آقای حسینی خودی بود؛ آنها رفتند لابی کردند. البته برای آقای فرجیدانا هم لابی کردند اما مقبول نیفتاد.
یعنی این لابیها برای فرجیدانا هم وجود داشت؟
من همزمان وزارتم لابی کردم؛ اما بعد از لابی کردن، به معاون خودم گفتم امروز که هنوز استیضاح اعلام وصول نشده است، این موارد را بنویس که با فضایی که من در مجلس دیدم به این جمعبندی رسیدهام، اول اینکه استیضاح اعلام وصول میشود. دوم اینکه استیضاح رای میآورد و با توجه به ارزیابیهایم بعد از لابیها گفتم بنویس استیضاح بین 180 تا 200 رای میآورد. ببینید من حرکتهای اجرایی داشتم که جناح اصولگرا بهشدت مساله پیدا کرده بود. به دلیل اینکه پروژهها را به جای واگذاری، به مناقصه الکترونیک منتقل کردم. من در آن زمان به شرکتهای حاکمیتی بدون شرکت در مناقصه پروژه واگذار نمیکردم.
یکی از آن موارد هم فرودگاه امام بود که حاشیههای زیادی را به همراه داشت و در جلسه استیضاح شما هم روی این مساله زیاد بحث شد.
بله. بنیاد مستضعفان و قرارگاه خاتم برای فازهای دو و سه و چهار آمده بودند و من به یک شرکت خارجی واگذار کردم. آنها این مساله را به مجلس کشاندند و با وضع قانون، قرارداد امضا شده را باطل کردند. اگر هر کسی ساخت فرودگاه امام را به پیمانکار داخلی میداد من آن کار را خیانت به اموال عمومی میدانستم.
چرا؟
ما سدساز، سیلوساز، جاده ساز، راهآهنساز و تا حدودی بندرساز هستیم اما فرودگاهساز نیستیم. همین حالا فاز یک فرودگاه امام حاکی از این است که ما فرودگاهساز نیستیم. اگر قرار است که فرودگاه بسازیم باید از ساخت فرودگاههای کوچک شروع کنیم تا به فرودگاههای بزرگ برسیم.
در آن زمان اقدامات شما چگونه بود که با برخوردهایی از سوی برخی نهادها مواجه شدید؟
ما جذب سرمایهگذار خارجی کرده بودیم، یک ریال یا یک دلار از جیب کشور خرج نمیشد. ما 200 میلیون دلار قرارداد بسته بودیم. دو سال ساخت بود و 9 سال بهرهبرداری. قرار بود بعد از بهرهبرداری هم با 98 درصد استاندارد روز اول تحویل بدهند. استاندارد فاز 2، برابر با استاندارد فرودگاه فرانکفورت بود. نه مثل فاز یک که استاندارد پایینی دارد. ما در 10 درصد آخر آمدیم که خیلی از کارها انجام شده بود. حتی سنگ کف فرودگاه هم بیدقتیها و کارهای غیراستاندارد داشت.
ما ساخت فرودگاه امام را به شرکتی واگذار کردیم که کارهای استاندارد انجام میدهد، قیمتش هم نصف قیمت شرکت داخلی است و پولی هم قرار نیست پرداخت شود.
هزینههای واگذاری به شرکتهای داخلی چه تفاوتی داشت؟
جهت اطلاع باید بگویم ما برای ترمینال یک، 180 میلیون دلار دادیم در حالی که ترمینال دو به همراه یک هتل 4 ستاره، یک انبار کارگو، به همراه کترینگ فرودگاه با شرکت تاو ترکیه قرارداد 200 میلیون دلاری بستیم که در واقع رقم هزینه ساخت ترمینال، 96 میلیارد دلار بود آن هم 11 سال بعد؛ یعنی ترمینال دو را اگر با داخلی قرارداد میبستیم باید 300 میلیون دلار قرارداد بسته میشد که با شرکت تاو آن را با 96 میلیون دلار قرارداد بستیم که بقیه آن تا 200 میلیون دلار خدمات دیگر بود. ما این کارها را انجام دادیم، برخی دیدند که چیزی به دست نمیآورند و مال بادآورده به کسی نمیرسد، بعد به دنبال استیضاح رفتند. برخی از نمایندگان در مجلس هفتم احساس تکلیف کرده بودند.
در واقع آن زمان پشت پرده استیضاح منافعی از این دست بود؟
من یک نکته را بگویم که تا به حال مطرح نکردهام. فاز دو را که با شرکت «تاو» قرارداد بسته بودیم، مدیر «تاو» در فرودگاه امام یک روز همراه با رییس هواپیمایی کشوری آمد به وزارتخانه. معاون من آمد و گفت که مدیر «تاو» گفته است روز قبل یک نفر آمده است با او (مدیر شرکت تاو) صحبت کرده و گفته که شما به پشتیبانی اداری-سیاسی نیاز دارید و گرنه نمیتوانید در کشور کار کنید، ما در خدمتتان هستیم. آمده است از ما پورسانت میخواهد، چه کنیم؟ من به معاونم گفتم که از قول من به مدیر «تاو» بگو اگر به کسی پورسانت دادی، قرارداد را لغو میکنم و دلیل آن را هم در مصاحبه با رسانهها خواهم گفت. مدیر تاو هم قول داد که چنین کاری نکند. یک هفته بعد نامهیی به آقای خاتمی نوشتند که «تاو» شرکت صهیونیستی است؛ و همان مساله باعث شد که فاز دو کلا منتفی شود. الان فاز دو را کسی با یک میلیارد دلار هم حاضر نیست کار کند. در مورد ترمینال 2 هم الان 10 سال است که اتفاقی نیفتاده و هیچ پیشرفتی نداشته است. در حالی که ما اردیبهشت 83 قرارداد نوشته بودیم که اردیبهشت سال 85 تحویل میدادند. قرارمان این بود که سال 84 فاز سه و چهار را قرارداد ببندیم که جمعا میشد 45 تا 50 میلیون مسافر در سال. قرار بود آن را سه ساله قرارداد ببندیم که در پایان 87 تحویل بگیریم. تمام آن هم سرمایهگذاری خارجی بود. در فاز سه و چهار، تاسیسات پروازی هم بود. ما پیشبینی کرده بودیم که فاز سه و چهار بین هشتصد میلیون تا یک میلیارد دلار هزینه داشته باشد که الان کسی با دو میلیارد دلار هم نمیسازد. البته آن هم با سرمایهگذاری خارجی با 12 تا 13 سال بهرهبرداری بود. بد نیست این مطلب را هم بگویم، نامهیی که به آقای خاتمی رییسجمهور وقت مبنی بر «صهیونیست» بودن شرکت تاو نوشته شده بود، آقای خاتمی به وزارت اطلاعات ارجاع دادند، وزیر اطلاعات بررسی کرد و در مصاحبه خود گفت ما بررسی کردیم این شرکت هیچگونه وابستگی به صهیونیسم ندارد. به افتتاح که نزدیک شدیم مجدد با وجود اعلام وزیر اطلاعات نامه نوشتند که تاو یک شرکت صهیونیستی است.
البته شاید بخشی از ایرادات همان زمان به بهرهبرداری شرکتهای خارجی بود؛ همان زمان صحبتهایی مطرح میشد که میخواهند فرودگاه را به خارجیها واگذار کنند.
بهرهبــرداری که میگوییم به این معناست که کار هندلینگ را آنها انجام بدهند، در واقع کارهای خدمات فرودگاهی را چند سال به شرکت خارجی واگذار میکردیـم. مجلــس اینگونه تبلیغ میکرد که ما داریم فرودگاه را به اجنبی میدهیم در حالی که اینگونه نبود. در واقع فقط مدیریت خدمات فرودگاه به آن شرکت واگذار میشد که الان هم فعالیتهای خدمات فرودگاهی در اختیار بخش خصوصی است. آن زمان گفتند که فرودگاه را به اجانب واگذار میکنند در حالی که مدیریت فرودگاه با خودمان بود. در واقع سیستم اداری فرودگاه در اختیار دستگاههای دولتی بود. مثل همان سیستمی که در فرودگاه مهرآباد اداره فرودگاه را در اختیار دارد.
چه سالی بود؟
اواخر سال 82 بود.
برای خواندن مشروح این مصاحبه اینجا کلیک کنید
۹۳/۰۷/۰۷
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.