نقشه راه ترکیه در مقابله با داعش چیست؟
شنبه, ۵ مهر ۱۳۹۳، ۱۰:۰۰ ق.ظ
ترکیه آنلاین: ترکیه که به دنبال آزاد سازی 46 شهروند خود از دست داعش، در قبال فراخوان مصرانه غرب برای پیوستن به ائتلاف بین المللی ضد 'داعش' تحت فشار است، برآنست تا چگونگی مشارکت خود در مقابله با پدیده تکفیری ها و تروریستهای خارجی در منطقه را شکل دهد.
به گزارش ایرنا، موضوع چگونگی مشارکت ترکیه در عملیات علیه داعش با اظهارات اخیر 'رجب طیب اردوغان' رئیس جمهوری این کشور در حاشیه نشست های مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک مبنی بر آمادگی ترکیه برای حمایت 'سیاسی و نظامی' از ائتلاف بین المللی برای مقابله با گروه تکفیری – تروریستی داعش، رنگ و بوی متفاوتی به خود گرفته است.
ترکیه که تا شنبه گذشته و حداقل بیش از سه ماه به لحاظ اسارت کارکنان کنسولگری خود در موصل در دست داعش، حساسیت شدیدی را در خصوص مقابله با داعش به خرج می داد و حتی نام این گروه تکفیری را تلفظ نمی کرد و از محکوم کردن و اقدامی علیه آن خودداری می نمود، اینک با صراحت داعش را سازمان تروریستی اعلام کرده و می گوید ترکیه پیش از هر کشور دیگری که داعش را سازمان تروریستی نمی دانست، بطور رسمی این سازمان را تروریست اعلام کرده است و تصریح دارد که تروریسم، دین و مذهب و قومیت نمی شناسد و تروریسم، تروریسم است و نباید تبعیضی در آن قائل شد.
اما با وخامت اوضاع در مرزهای خاکی جنوب این کشور به ویژه مرز طولانی 910 کیلومتری با سوریه و روبه رو شدن این کشور با هجمه تازه ای از آوارگان کرد از کشورهای عراق و سوریه، در پاسخ به فراخوان واشنگتن که گفته است ترکیه باید در صف اول مبارزه با داعش قرار گیرد، تلاش دارد، ملاحظات و نگرانی های امنیتی و شرایط مشارکت خود در چنین ائتلافی را از طریق 'دیپلماسی عمومی' و دیپلماسی دولتی به 'هم پیمانان' غربی خود تفهیم کند.
کارشناسان روابط بین المللی در آنکارا می گویند ترکیه که به هر روی و شاید در نتیجه 'خطا در پیش بینی های سیاست منطقه ای خود پذیرای بیش از یک و نیم میلیون آواره از سوریه و اخیرا پذیرای بیش از 25 هزار کرد ایزدی از عراق شده است، بر این باور است که دارای وضعیت بسیار متفاوتی با بسیاری از کشورهایی است که صرفا به طور 'سمبلیک' و یا 'غیر صمیمی و مزورانه' در ائتلاف حضور دارند.
'یالچین آکدوغان' معاون نخست وزیر ترکیه در واکنش به سخنان 'جان کری' وزیر دفاع آمریکا که گفته است، ترکیه بایستی در صف مقدم جبهه ضد داعش قرار گیرد، گفت: هیچکس نمی تواند به ترکیه تعیین تکلیف کند. ترکیه شرایط خاص خود را دارد. او که با شبکه خبر تلویزیون دولتی ترکیه سخن می گفت در همین حال اذعان کرد که آنکارا تحت فشار روانی قرار دارد.
کارشناسان با اشاره به اعتراف جان کری مبنی بر اینکه اصرارهای کشورهایی که خواهان کناره گیری 'بشار اسد' در سوریه هستند، زمینه را برای زایش گروههای افراط گرایی چون داعش در سوریه و عراق فراهم کرده است، می گویند آنکارا در راس کشورهایی قرار داشت که همچنان بر لزوم کناره گیری بشار اسد از راس قدرت در سوریه اصرار می ورزیده و می خواهد استراتژی خود در معامله با نیروهای غربی را همچنان بر این محور استوار کند.
'محمد تزکان' ستون نویس روزنامه 'ملیت' در شماره روز پنجشنبه این روزنامه می نویسد: این یک واقعیت است که وجهه ترکیه در نزد کشورهای غربی بد است و رسانه های غربی ترکیه را به عنوان کشور اصلی تغذیه کننده و بزرگ کننده داعش می دانند.
او تصریح دارد، اصرارهای ترکیه در خصوص بشار اسد، چنین نتیجه ای داده است. دولت آنکارا در واقع به تمام گروههایی که با اسد درگیر هستند، مسامحه نشان داده است. البته این بدین معنی نیست که ترکیه که به داعش سلاح و پول داده و تجارتی با او داشته است اما در شرایطی که مرزهای ترکیه چنین وضعی دارد، کنترل اینکه چه کسی داعشی است و چه کسی النصره ای است و یا پیکارجوی غربی است، عضو ارتش آزاد سوری می باشد، بسیار دشوار می باشد و در واقع می شود گفت: ترسیم چهره ای بد از ترکیه در نزد جامعه جهانی هزینه ای است که این کشور به خاطر بازگذاشتن مرزهای خود به روی آوارگان سوری پرداخته است.
اما به دنبال حملات اخیر داعش در شمال سوریه علیه کردهای منطقه و تلاش آن برای به دست گیری منطقه کردنشین کوبانی در نزدیکی مرزهای ترکیه که موجب شده است ظرف پنج روز گذشته بیش از 150 هزار کرد سوری وارد ترکیه شود، آنکارا را در تنظیم موازنه در سیاست خارجی و داخلی خود به ویژه در ارتباط با آنچه که فرایند حل مساله کرد در ترکیه ارزیابی می شود، با چالشی جدی مواجه کرده است.
آنکارا ابتدا از پذیرش این افراد به ترکیه با لحاظ اینکه دست تنها مجبور به پذیرش نزدیک به یک و نیم میلیون سوریه ای شده ، مخالفت می کرد ولی با اشغال بیش از 60 روستای مرزی سوریه توسط داعش و خطر جانی کردهای سوریه و با لحاظ اینکه می تواند مورد اتهام تبعیض نژادی از سوی کردهای ترکیه شود، درهای خودرا به ناچار به روی آنها باز کرده است.
همسو با این تحول جدید در مرزهای ترکیه، آنکارا که در اسکان سه ساله آوارگان سوری با اوضاع روبه رکود اقتصادی خود متحمل بیش از 3.5 میلیارد دلار هزینه برای آنها شده و در سیاست داخلی خود نیز از جنبه های مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی با مشکل جدی روبه رو شده، برای یافتن راهکاری به بازگرداندن این افراد به کشور خود، دوباره موضوع ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه و منطقه حائل در آن سوی مرزهای خود در خاک سوریه و عراق را برای کمک رسانی به آوارگان در خارج از مرزهای خودرا مطرح کرده است.
آنکارا می خواهد اگر در شرایط فعلی که نمی تواند این آوارگان به کشورشان بازگردند، حداقل تدابیری جدی و عملی برای جلوگیری از هجمه تازه ای از آوارگان اتخاذ شود.
آنکارا ابتدا موضوع 'منطقه حائل' را مطرح کرد ولی از گزارش رسانه های ترکیه از رایزنی های هیات بلندپایه ترکیه در نیویورک با مقامات آمریکایی، حاکی است اکنون بیشتر ایجاد 'منطقه امن' به عمق 20 تا 25 کیلومتر در طول مرزهای ترکیه با سوریه و عراق و در داخل خاک آن کشورها را روی میز مذاکرات قرار داده است. گفته می شود در تغییر این رویکرد آنکارا، نگاه منفی محافل سازمان ملل و کشورهای غربی به طرح ایجاد منطقه حائل موثر بوده است. آنکارا می خواهد با ایجاد منطقه امن در آن سوی مرزهای خود در سوریه و عراق، در جای جایی از این خط نیروهای ترکیه ای و نیروهای بین المللی مستقر شوند. بنابر طرح آنکارا حداقل نیرویی متشکل از دو تیپ در طول نوار مرزی در داخل نوار امنیتی مامور خدمت خواهد شد تا ضمن سازماندهی مناسبت برای انجام کمکهای انسانی، در بلند مدت این مناطق را از درگیریها و ریسکهای امنیتی پاکسازی کند.
گفته می شود چارچوب اصلی این طرح، در مذاکرات امروز پنجشنبه اردوغان با 'جو بایدین' معاون اول ریاست جمهوری آمریکا روشن خواهد شد.
به گزارش رسانه های ترکیه، 'مولود چاوش اوغلو' وزیر خارجه ترکیه که اردوغان را در نیویورک همراهی می کند، در گفت و گو با جان کری تاکید کرده است، گام نظامی را بایستی در طیف وسیعی از مسائل امنیتی مورد نظر قرار داد و برای حل مساله داعش یک راه حل دو مرحله ای پیشنهاد داده است: ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه و کناره گیری بشار اسد.
آنکارا تاکید دارد مقابله با داعش صرفا از جنبه نظامی نمی تواند نتیجه دهد و مدعی است برای یافتن راه حلی پایدار به مساله بایستی بشار اسد از قدرت کنار رود.
فکرت بیلا روزنامه نگار سرشناس ترکیه در پی گفت و گو با چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در نیویورک می نویسد: به باور دولت آنکارا تا زمانیکه اسد بر سر قدرت است، دولت دمشق به بمباران ارتش آزاد سوریه ادامه داده و سعی خواهد کرد تا مخالفان خودرا پاکسازی کند که این می تواند موجب جاگرفتن همیشگی داعش در منطقه شود. برای حل مساله بایستی دمشق به حملات خود علیه معارضان خاتمه دهد تا زمینه برای شکل گیری ساختاری سیاسی برای مدیریت جدید دولتی در سوریه فراهم شود.
نیروی موسوم به 'چکش تعادل' که در جریان جنگ اول خلیج فارس، برای کنترل منطقه پرواز ممنوع در بالای مدار 36 درجه در شمال عراق تشکیل شد تا نیروهای صدام حسین نتوانند به این منطقه نقوذ کنند، زمینه را برای تبدیل این منطقه به پایگاهی علیه مخالفان کرد ترکیه فراهم کرد. این نیرو که از پایگاه اینجرلیک ترکیه مدیریت می شد، موجب شد که پ.ک.ک بتواند در این منطقه زمینه فعالیت یافته و مبارزه مسلحانه با ترکیه داشته باشد. اکنون آنکارا با تجربه از گذشته اصرار دارد نباید اجازه داد باعملیات علیه داعش چنین وضعی در سوریه پیش آید.
چنین دیده می شود که دستگاه دیپلماسی ترکیه با روی کار آمدن دولت جدید به نخست وزیری 'احمد داوداوغلو' به عنوان شخصی که از او به عنوان معمار سیاست خارجی نوین ترکیه یاد می شود، اکنون با آزمون بسیار سختی در تنظیم موازنه و رابطه معقولی با هم پیمانان غربی و همسایگان همیشگی خود در شرق و جنوبشرق روبه روست. آنکارا از طرفی به عنوان هم پیمان غرب، مجبوریتهایی برای همسویی با آنها دارد و از طرفی به لحاظ منافع ملی، علایق عمیق تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و قومی با همسایگانش، بایستی برای ایجاد منطقه ای امن، با ثبات و رفاه، راه تعامل و همکاری با کشورهای منطقه را دنبال کند.
به گزارش ایرنا، موضوع چگونگی مشارکت ترکیه در عملیات علیه داعش با اظهارات اخیر 'رجب طیب اردوغان' رئیس جمهوری این کشور در حاشیه نشست های مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک مبنی بر آمادگی ترکیه برای حمایت 'سیاسی و نظامی' از ائتلاف بین المللی برای مقابله با گروه تکفیری – تروریستی داعش، رنگ و بوی متفاوتی به خود گرفته است.
ترکیه که تا شنبه گذشته و حداقل بیش از سه ماه به لحاظ اسارت کارکنان کنسولگری خود در موصل در دست داعش، حساسیت شدیدی را در خصوص مقابله با داعش به خرج می داد و حتی نام این گروه تکفیری را تلفظ نمی کرد و از محکوم کردن و اقدامی علیه آن خودداری می نمود، اینک با صراحت داعش را سازمان تروریستی اعلام کرده و می گوید ترکیه پیش از هر کشور دیگری که داعش را سازمان تروریستی نمی دانست، بطور رسمی این سازمان را تروریست اعلام کرده است و تصریح دارد که تروریسم، دین و مذهب و قومیت نمی شناسد و تروریسم، تروریسم است و نباید تبعیضی در آن قائل شد.
اما با وخامت اوضاع در مرزهای خاکی جنوب این کشور به ویژه مرز طولانی 910 کیلومتری با سوریه و روبه رو شدن این کشور با هجمه تازه ای از آوارگان کرد از کشورهای عراق و سوریه، در پاسخ به فراخوان واشنگتن که گفته است ترکیه باید در صف اول مبارزه با داعش قرار گیرد، تلاش دارد، ملاحظات و نگرانی های امنیتی و شرایط مشارکت خود در چنین ائتلافی را از طریق 'دیپلماسی عمومی' و دیپلماسی دولتی به 'هم پیمانان' غربی خود تفهیم کند.
کارشناسان روابط بین المللی در آنکارا می گویند ترکیه که به هر روی و شاید در نتیجه 'خطا در پیش بینی های سیاست منطقه ای خود پذیرای بیش از یک و نیم میلیون آواره از سوریه و اخیرا پذیرای بیش از 25 هزار کرد ایزدی از عراق شده است، بر این باور است که دارای وضعیت بسیار متفاوتی با بسیاری از کشورهایی است که صرفا به طور 'سمبلیک' و یا 'غیر صمیمی و مزورانه' در ائتلاف حضور دارند.
'یالچین آکدوغان' معاون نخست وزیر ترکیه در واکنش به سخنان 'جان کری' وزیر دفاع آمریکا که گفته است، ترکیه بایستی در صف مقدم جبهه ضد داعش قرار گیرد، گفت: هیچکس نمی تواند به ترکیه تعیین تکلیف کند. ترکیه شرایط خاص خود را دارد. او که با شبکه خبر تلویزیون دولتی ترکیه سخن می گفت در همین حال اذعان کرد که آنکارا تحت فشار روانی قرار دارد.
کارشناسان با اشاره به اعتراف جان کری مبنی بر اینکه اصرارهای کشورهایی که خواهان کناره گیری 'بشار اسد' در سوریه هستند، زمینه را برای زایش گروههای افراط گرایی چون داعش در سوریه و عراق فراهم کرده است، می گویند آنکارا در راس کشورهایی قرار داشت که همچنان بر لزوم کناره گیری بشار اسد از راس قدرت در سوریه اصرار می ورزیده و می خواهد استراتژی خود در معامله با نیروهای غربی را همچنان بر این محور استوار کند.
'محمد تزکان' ستون نویس روزنامه 'ملیت' در شماره روز پنجشنبه این روزنامه می نویسد: این یک واقعیت است که وجهه ترکیه در نزد کشورهای غربی بد است و رسانه های غربی ترکیه را به عنوان کشور اصلی تغذیه کننده و بزرگ کننده داعش می دانند.
او تصریح دارد، اصرارهای ترکیه در خصوص بشار اسد، چنین نتیجه ای داده است. دولت آنکارا در واقع به تمام گروههایی که با اسد درگیر هستند، مسامحه نشان داده است. البته این بدین معنی نیست که ترکیه که به داعش سلاح و پول داده و تجارتی با او داشته است اما در شرایطی که مرزهای ترکیه چنین وضعی دارد، کنترل اینکه چه کسی داعشی است و چه کسی النصره ای است و یا پیکارجوی غربی است، عضو ارتش آزاد سوری می باشد، بسیار دشوار می باشد و در واقع می شود گفت: ترسیم چهره ای بد از ترکیه در نزد جامعه جهانی هزینه ای است که این کشور به خاطر بازگذاشتن مرزهای خود به روی آوارگان سوری پرداخته است.
اما به دنبال حملات اخیر داعش در شمال سوریه علیه کردهای منطقه و تلاش آن برای به دست گیری منطقه کردنشین کوبانی در نزدیکی مرزهای ترکیه که موجب شده است ظرف پنج روز گذشته بیش از 150 هزار کرد سوری وارد ترکیه شود، آنکارا را در تنظیم موازنه در سیاست خارجی و داخلی خود به ویژه در ارتباط با آنچه که فرایند حل مساله کرد در ترکیه ارزیابی می شود، با چالشی جدی مواجه کرده است.
آنکارا ابتدا از پذیرش این افراد به ترکیه با لحاظ اینکه دست تنها مجبور به پذیرش نزدیک به یک و نیم میلیون سوریه ای شده ، مخالفت می کرد ولی با اشغال بیش از 60 روستای مرزی سوریه توسط داعش و خطر جانی کردهای سوریه و با لحاظ اینکه می تواند مورد اتهام تبعیض نژادی از سوی کردهای ترکیه شود، درهای خودرا به ناچار به روی آنها باز کرده است.
همسو با این تحول جدید در مرزهای ترکیه، آنکارا که در اسکان سه ساله آوارگان سوری با اوضاع روبه رکود اقتصادی خود متحمل بیش از 3.5 میلیارد دلار هزینه برای آنها شده و در سیاست داخلی خود نیز از جنبه های مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی با مشکل جدی روبه رو شده، برای یافتن راهکاری به بازگرداندن این افراد به کشور خود، دوباره موضوع ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه و منطقه حائل در آن سوی مرزهای خود در خاک سوریه و عراق را برای کمک رسانی به آوارگان در خارج از مرزهای خودرا مطرح کرده است.
آنکارا می خواهد اگر در شرایط فعلی که نمی تواند این آوارگان به کشورشان بازگردند، حداقل تدابیری جدی و عملی برای جلوگیری از هجمه تازه ای از آوارگان اتخاذ شود.
آنکارا ابتدا موضوع 'منطقه حائل' را مطرح کرد ولی از گزارش رسانه های ترکیه از رایزنی های هیات بلندپایه ترکیه در نیویورک با مقامات آمریکایی، حاکی است اکنون بیشتر ایجاد 'منطقه امن' به عمق 20 تا 25 کیلومتر در طول مرزهای ترکیه با سوریه و عراق و در داخل خاک آن کشورها را روی میز مذاکرات قرار داده است. گفته می شود در تغییر این رویکرد آنکارا، نگاه منفی محافل سازمان ملل و کشورهای غربی به طرح ایجاد منطقه حائل موثر بوده است. آنکارا می خواهد با ایجاد منطقه امن در آن سوی مرزهای خود در سوریه و عراق، در جای جایی از این خط نیروهای ترکیه ای و نیروهای بین المللی مستقر شوند. بنابر طرح آنکارا حداقل نیرویی متشکل از دو تیپ در طول نوار مرزی در داخل نوار امنیتی مامور خدمت خواهد شد تا ضمن سازماندهی مناسبت برای انجام کمکهای انسانی، در بلند مدت این مناطق را از درگیریها و ریسکهای امنیتی پاکسازی کند.
گفته می شود چارچوب اصلی این طرح، در مذاکرات امروز پنجشنبه اردوغان با 'جو بایدین' معاون اول ریاست جمهوری آمریکا روشن خواهد شد.
به گزارش رسانه های ترکیه، 'مولود چاوش اوغلو' وزیر خارجه ترکیه که اردوغان را در نیویورک همراهی می کند، در گفت و گو با جان کری تاکید کرده است، گام نظامی را بایستی در طیف وسیعی از مسائل امنیتی مورد نظر قرار داد و برای حل مساله داعش یک راه حل دو مرحله ای پیشنهاد داده است: ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه و کناره گیری بشار اسد.
آنکارا تاکید دارد مقابله با داعش صرفا از جنبه نظامی نمی تواند نتیجه دهد و مدعی است برای یافتن راه حلی پایدار به مساله بایستی بشار اسد از قدرت کنار رود.
فکرت بیلا روزنامه نگار سرشناس ترکیه در پی گفت و گو با چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در نیویورک می نویسد: به باور دولت آنکارا تا زمانیکه اسد بر سر قدرت است، دولت دمشق به بمباران ارتش آزاد سوریه ادامه داده و سعی خواهد کرد تا مخالفان خودرا پاکسازی کند که این می تواند موجب جاگرفتن همیشگی داعش در منطقه شود. برای حل مساله بایستی دمشق به حملات خود علیه معارضان خاتمه دهد تا زمینه برای شکل گیری ساختاری سیاسی برای مدیریت جدید دولتی در سوریه فراهم شود.
نیروی موسوم به 'چکش تعادل' که در جریان جنگ اول خلیج فارس، برای کنترل منطقه پرواز ممنوع در بالای مدار 36 درجه در شمال عراق تشکیل شد تا نیروهای صدام حسین نتوانند به این منطقه نقوذ کنند، زمینه را برای تبدیل این منطقه به پایگاهی علیه مخالفان کرد ترکیه فراهم کرد. این نیرو که از پایگاه اینجرلیک ترکیه مدیریت می شد، موجب شد که پ.ک.ک بتواند در این منطقه زمینه فعالیت یافته و مبارزه مسلحانه با ترکیه داشته باشد. اکنون آنکارا با تجربه از گذشته اصرار دارد نباید اجازه داد باعملیات علیه داعش چنین وضعی در سوریه پیش آید.
چنین دیده می شود که دستگاه دیپلماسی ترکیه با روی کار آمدن دولت جدید به نخست وزیری 'احمد داوداوغلو' به عنوان شخصی که از او به عنوان معمار سیاست خارجی نوین ترکیه یاد می شود، اکنون با آزمون بسیار سختی در تنظیم موازنه و رابطه معقولی با هم پیمانان غربی و همسایگان همیشگی خود در شرق و جنوبشرق روبه روست. آنکارا از طرفی به عنوان هم پیمان غرب، مجبوریتهایی برای همسویی با آنها دارد و از طرفی به لحاظ منافع ملی، علایق عمیق تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و قومی با همسایگانش، بایستی برای ایجاد منطقه ای امن، با ثبات و رفاه، راه تعامل و همکاری با کشورهای منطقه را دنبال کند.
۹۳/۰۷/۰۵
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.