واکنش فریدون جیرانی به حضور بازیگران ترک در سینمای ایران

ترکیه آنلاین: در خبرها آمده محسن محسنی نسب قصد دارد برای فیلم تازه خود با عنوان «مجانی» از «کیوانچ تاتلیتوگ» بازیگر و مدل مطرح ترکیه ای دعوت کند. شاید اسم کیوانچ تاتلیتوگ برایتان آشنا نباشد اما قطعا چهره و نقشی را که با بازی کرده به یاد دارید. او بازیگر نقش اول سریال مشهور ترکی «کوزی گونی» است. کوزی با بازی تاتلیتوگ توانست محبوبیت زیادی در ترکیه و در سال های اخیر و با فراگیر شدن تب دیدن سریال های ترکی و کره ای، در ایران کسب کند.

در صورت بازی تاتلی در این اولین بار نخواهد بود که یک بازیگر خارجی جلوی دوربین یک کارگردان ایرانی می رود؛ به خصوص در سال های اخیر تمایل کارگردانان ایرانی به استفاده از بازیگران ترک، سوری، لبنانی و دیگر کشورهای خاورمیانه بیشتر شده است. (بخشی از این استفاده به خاطر جهانی تر کردن بازار سینمای ایران است. مثلا در فیلم «حضرت محمد» مجید مجیدی استفاده از بازیگر دیگر کشورهای مسلمان مانند سوریه، قطعا باعث می شود بازار این فیلم در آن کشورها بیشتر تثبیت شود.)

می گویند بخشی از دلیلش دستمزد آنهاست. مثلا در بررسی قبلی که روی دستمزدهای این بازیگران داشتیم، متوجه شدیم دارین حمزه برای فیلم «فرشتگان قصاب» ۱۲ هزار دلار (۳۶ میلیون تومان) دستمزد گرفته و بازیگر ارمنی «استرداد» رقمی پایین تر از این. تولگاهان سایشمن (بازیگر نقش چنار سریال «عمر گل لاله») هم برای فیلم علیرضا امینی ۲۰ هزار دلار (۶۰ میلیون تومان) خواسته بود. مقایسه کنید مثلا با آن حضور چند دقیقه ای محمدرضا گلزار در فیلم «دموکراسی تو روز روشن» که چند سال پیش هم ساخته شد و ۹۰ میلیون تومان بابتش گرفت اما اگر دقیق تر بررسی کنیم صرف دستمزد کمتر این بازیگران و محبوبیت شان میان مردم، نمی تواند تضمینی برای موفقیت فیلم ایرانی ساخته شده از نظر مالی باشد.

فریدون جیرانی بهترین کسی است که در این زمینه می تواند نظر کارشناسی بدهد. هم به تاریخچه سینمای قبل و بعد از انقلاب ایران مسلط است و هم خودش سریال «مرگ تدریجی یک رویا» را چند سال پیش در ترکیه جلوی دوربین برد و یک گروه تولید ترکی هم داشت.

جیرانی در گفتگو با خبرآنلاین و در پاسخ به دستمزدهای بازیگران ترک در مقایسه با بازیگران ایرانی و اینکه آیا استفاده از آنها به صرفه تر است، می گوید: «من از قیمت های جدید دستمزدشان که اطلاعی ندارم. ما سریال را سال ۱۳۸۶ ساختیم و آن موقع همانطور که مرسوم بود مدیر تولیدهای ترکیه، فهرست بازیگران و دستمزدهایشان را برای ما آوردند. خود من برای سریالم یک بازیگر سینما در ذهنم داشتم که البته کمی پیر شده بود اما با دیدن دستمزدش منصرف شدم. در نهایت مجبور شدیم از بازیگران تئاتر استفاده کنیم که هفتگی پول می گرفتند و یادم است که دستمزدشان خیلی هم زیاد نمی شد و به بودجه ما می خورد ولی دستمزد بازیگران درجه یک سینما و تلویزیون شان زیاد بود.»

حالا فرض می کنیم رقم درخواستی بازیگران محبوب ترک به طور متوسط ۵۰ هزار دلار باشد. با توجه به این قیمت که تقریبا معادل ۱۵۰ میلیون تومان (برابر با دستمزد ستاره های ایرانی) می شود، آیا استفاده از این بازیگران در فیلم های ایرانی برای گیشه سودآور است؟ جیرانی می گوید: «همه چیز بستگی به این دارد که از این بازیگران چه استفاده یا در چه فیلمی می کنند. اول اینکه اگر شما از بازیگر بین المللی در فیلم تان استفاده می کنید، باید قطعا به دو نمایش فکر کنید: یکی نمایش در ایران و دیگری در کشور خودش. اگر قرار باشد فیلم فقط در ایران اکران شود که مطمئنا حضور بازیگر خارجی ارزش ندارد. می خواستند بازیگر سریال «حریم سلطان» را بیاورند. خب وقتی فیلمت جذاب نباشد آن بازیگر در شکل و شمایل دیگری فایده ندارد. مخاطب هم جذب نمی کند.»

برای اثبات تئوری جیرانی البته مثال های خوبی هم هست که خودش می گوید: «قبل از انقلاب هم همین ماجرا بود. وحیده رحمان بازیگر هندی و یک بازیگر دیگر از فیلم معروف «رام و شام» را به ایران آوردند که تازه کنار فردین ستاره ایرانی هم بازی کردند. فیلم نه در ایران موفقیتی کسب کرد و نه در نمایش هایش در هند اتفاقی افتاد.

آقای اعلامی برای فیلم ناموفق آقای شریفی، یک بازیگر هندی یا پاکستانی را آورد. از همه مشهورتر هم که فیلم «کاروان» است که آنتونی کویین کنار بهروز وثوقی بازی کرد. درست که فیلم به انقلاب خورد و اکران نشد اما در خارج هم موفقیتی به دست نیاورد.»

جیرانی معتقد است که در دو سه سال اخیر، بخصوص در ایران ثابت شده که قصه از بازیگر مهمتر است: «بازیگر خارجی بدون قصه عامل موفقیت نیست. در آوردن بازیگر خارجی دو نکته اهمیت دارد: یکی داستان فیلم و اینکه چگونه از بازیگر استفاده کنیم و دیگری قابلیت نمایش در دو کشور.»