وضعیت کنونی و چشم انداز سینمای ترکیه
يكشنبه, ۲۴ فروردين ۱۳۹۳، ۱۰:۰۰ ق.ظ
ترکیه تلاش کرده با تولیدات فرهنگی خود گونه ای از اقتدار منطقه ای و جهانی نوین بر اساس پیش زمینه های تاریخی گذشته را پیگیری کرده و در راستای کوشش برای تبدیل شدن به بالیوود منطقه و همچنین «هالیوود خاورمیانه و بالکان» نقش نوین فرهنگی و سیاسی خود را در میان مدت و بلند مدت به نمایش گذارد.
وضعیت موجود:
امروزه صنعت فیلم و سریال سازی در جهان، بیش از هر زمان دیگری فراگیر شده و گواه آن اقبال عمومی کشورها به این صنعت به دلایل گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است. در این بین ترکیه هم در یک دهه اخیر و همسو با توسعه شبکه های خصوصی و تلویزیونی خود شاهد گسترش و قدرت یابی صنعت فیلم و سریال سازی بوده است.
در واقع بنا به آمار منابع ترکیه ای این کشور در سال 2011 میلادی توانست از راه صادرات سریال های تلویزیونی حدود 60 میلیون دلار درآمد ارزی کسب کند. در این بین هر چند صادرات سریال های تلویزیونی ترکیه به کشورهای عربی ناشی از بهار عربی با تحولاتی روبرو بود، اما این کشور در کنار بازار خاورمیانه دست به کشف بازارهای جدید در کشورهای بالکان و خاوردور زده و زمینه را برای تداوم در صادرات صنعت فیلم و سریال سازی ترکیه فراهم کرده است. در این راستا تولیدات صنعت فیلم سازی ترکیه به کشورهایی چون صربستان، جمهوری چک، رومانی، مجارستان، لهستان، اوکراین، اندونزی، مالزی، تایوان، تایلند، سنگاپور، ژاپن و ویتنام صادر شده و بیش از 50 عدد از سریال های این کشور به بیش از 70 کشور جهان فروخته شده و بازار صادرات محصولات سینمایی ترکیه به 60 میلیون دلار رسیده است. از سوی دیگر نیز این کشور با ساخت فیلم هایی پرهزینه گام در راه معرفی خود به عنوان کشوری برجسته در این حوزه گذاشته است.
اهداف ترکیه:
اقتصادی: صنعت سینما در ترکیه با 1800 سالن سینما در این کشور فعال است و در سال گذشته نیز درآمد صنعت سینما در ترکیه در سینماهای این کشور به 358 میلیون لیر ترک رسید. در این بین به گزارش خبرگزاری تودی زمان و طبق بررسی‌های انجام شده از سوی وزارت فرهنگ و توریسم ترکیه این کشور طی مدت 5 سال گذشته از 2005 تا 2011 مجموعا 36675 ساعت برنامه تلوزیونی به 76 کشور جهان فروخته است. در این بین این حجم از فروش و اینکه این کشور برای نخستین بار در سال 2011 برنامه‌های تلوزیونی شامل فیلم و سریال را به کشورهایی خارج از خاورمیانه (کشورهای منطقه بالکان، سنگاپور ، ویتنام ، نیجر، ساحل عاج ، سنگال و سومالی و...) فروخته است نشانگر رشد اقتصادی این بخش در ترکیه و کسب درآمد های بیشتری از آن در ترکیه است.
کمک به صنعت گردشگری: آنچه مشخص است در سالهای اخیر فیلم ها و بویژه سریال های تلویزیونی ترکیه به زبان های مختلفی از جمله عربی و فارسی دوبله شده اند و حتی در بسیاری از کشورهای عربی محبوب هستند. این روند بی گمان تاثیر زیادی بر صنعت گردشگری ترکیه داشته است. بنا به آمارهای منابع ترکی 74 درصد از مردم 16 کشور خاورمیانه، حداقل یک سریال ترک را به طور کامل دنبال کرده اند. این امر در واقع از یک سو تمایل به تولیدات تلویزیونی ترکیه و ستاره های سینمای این کشور را افزایش داده و از سویی نیز با خرید و نمایش سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ترکیه در کشورهای خاورمیانه و یونان موجب افزایش سفر گردشگران به ترکیه شده است. چنانچه بنا به آمار ترکیه موفق شده است در پنج سال گذشته تنها از راه فروش سریالهای تلوزیونی خود به کشورهای خاورمیانه و آفریقا بر تعداد گردشگرانی خود از این کشور ها به میزان 12 درصد بیفزاید.
پرستیژ فرهنگی و سیاسی: در واقع زمانی که اعلام می شود از هر دو شهروند یونانی و بلغارستانی یک نفر سریالهای تلویزیونی ترکیه را دنبال می کند و علاقمندان به شرکت کننده در دوره های آموزش زبان ترکیه در یونان از یک درصد به 10 درصد افزایش یافته است این امر بیانگر افزایش پرستیژ رسانه ای فرهنگی و سیاسی این کشور در منطقه است. در این بین باید اشاره کرد که درسال گذشته مجله تایمز ادعا کرد تاثیرگذاری سریال های تلویزیونی ترکیه در کشورهای منطقه بیش از قدرت تاثیرگذاری باراک اوباما است. در این بین باید گفت ترکیه تلاش کرده است تا با تولیدات فرهنگ خود در این بخش ایجاد گونه ای از اقتدار منطقه ای و جهانی نوین بر اساس پیش زمینه های تاریخی گذشته را پیگیری کرده و در راستای کوشش برای تبدیل شدن به بالیوود منطقه و همچنین «هالیوود خاورمیانه و بالکان» نقش نوین فرهنگی و سیاسی خود را در این حوزه در میان مدت و بلند مدت به نمایش گذارد.
در این حال اگر به این رویکرد توجه کنیم در واقع آنکارا اکنون می کوشد تا با بهره بردن از صنعت سینمای خود به گونه ای اقتدار سیاسی و فرهنگی خود و الگوی خود را به منطقه معرفی و صادر کند. در این بین باید توجه کرد که در این معرفی باید از نوستالژی عثمانی گرایانه مقامات ترکیه ای و صنعت سیمنای این کشور در قالب های مدرن نیز سخن گفت. در این میان اگر به چند سریال و فیلم مهم ترکیه در سالها اخیر توجه داشته باشیم، از یک سو تلویزیون دولتی تی آر تی، با اختصاص 12 میلیون لیر ترکیه، بزرگترین بودجه سینمایی تاریخ ترکیه را به سریال «روزی روزگاری در امپراتوری عثمانی» (که سریالی داستانی درباره تاریخ عثمانی، پادشاه و مردان سیاسی دربار عثمانی و شخصیت هایی مقتدر که با هوش و ذکاوت و اعتبار و نفوذ سیاسی و نظامی هم مملکت را به خوبی و با درایت اداره می کنند) اختصاص داده و از سویی نیز با فیلم سینمایی فتح 1453(با محوریت عثمانیان و قدرت نمایی آنان در فتح استانبول) با بودجه بی سابقه 17میلیون دلار بیش از هرزمانی این نوستالژی و اقتدار را در منطقه و بویژه جهان عرب به نمایش گذاشت.
آنچه مشخص است اگر به رویکردهای عثمانی گرایانه مقامات ترکیه و ادعاهای رهبری مابانه و الگو بودن خود در منطقه نگاهی داشته باشیم (چنانچه رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه طی سال 2011 بارها از افتخارات عثمانی یاد کرده و اقتدار دوران عثمانی را ستوده است) به نظر می رسد آنکارا می کوشد تا با تقویب بخش سریال سازی و فیلم سازی خود و همچنین بها دادن به تاریخ عثمانی بنیاد های عثمانی ترکیه را به منطقه یادآوری کند و از سویی نیز با توجه به استفاده از این ابزار در جهت افزایش نفوذ فرهنگی سیاسی و اقتصادی خود در منطقه و نشان دادن خود به عنوان کشوری مدرن و الگو بودن خود در منطقه استفاده کند. این امر در حالی است که رخدادهای دو سال گذشته در سوریه و مصر( به عنوان دو کشور مهم در این حوزه و بزرگترین تامین کننده گان سریال جهان عرب ) موجب بحران در بخش فیلم سازی سریال سازی عربی شده و این امر هم فرصتی مناسب برای ترک ها و خودنمایی بیشتر صنعت فیلم و سریال خود در منطقه شده است. گذشته از این نیز ترک ها با انگشت گذاشتن بر تولید محصولاتی ضد اسرائیلی همچون دره گرگ ها تلاش می کنند تا با نگاهی چند سویه طرفداران عرب بیشتری را به خود معطوف دارند.
فرزاد رمضانی - خبرگزاری کرد پرس
وضعیت موجود:
امروزه صنعت فیلم و سریال سازی در جهان، بیش از هر زمان دیگری فراگیر شده و گواه آن اقبال عمومی کشورها به این صنعت به دلایل گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است. در این بین ترکیه هم در یک دهه اخیر و همسو با توسعه شبکه های خصوصی و تلویزیونی خود شاهد گسترش و قدرت یابی صنعت فیلم و سریال سازی بوده است.
در واقع بنا به آمار منابع ترکیه ای این کشور در سال 2011 میلادی توانست از راه صادرات سریال های تلویزیونی حدود 60 میلیون دلار درآمد ارزی کسب کند. در این بین هر چند صادرات سریال های تلویزیونی ترکیه به کشورهای عربی ناشی از بهار عربی با تحولاتی روبرو بود، اما این کشور در کنار بازار خاورمیانه دست به کشف بازارهای جدید در کشورهای بالکان و خاوردور زده و زمینه را برای تداوم در صادرات صنعت فیلم و سریال سازی ترکیه فراهم کرده است. در این راستا تولیدات صنعت فیلم سازی ترکیه به کشورهایی چون صربستان، جمهوری چک، رومانی، مجارستان، لهستان، اوکراین، اندونزی، مالزی، تایوان، تایلند، سنگاپور، ژاپن و ویتنام صادر شده و بیش از 50 عدد از سریال های این کشور به بیش از 70 کشور جهان فروخته شده و بازار صادرات محصولات سینمایی ترکیه به 60 میلیون دلار رسیده است. از سوی دیگر نیز این کشور با ساخت فیلم هایی پرهزینه گام در راه معرفی خود به عنوان کشوری برجسته در این حوزه گذاشته است.
اهداف ترکیه:
اقتصادی: صنعت سینما در ترکیه با 1800 سالن سینما در این کشور فعال است و در سال گذشته نیز درآمد صنعت سینما در ترکیه در سینماهای این کشور به 358 میلیون لیر ترک رسید. در این بین به گزارش خبرگزاری تودی زمان و طبق بررسی‌های انجام شده از سوی وزارت فرهنگ و توریسم ترکیه این کشور طی مدت 5 سال گذشته از 2005 تا 2011 مجموعا 36675 ساعت برنامه تلوزیونی به 76 کشور جهان فروخته است. در این بین این حجم از فروش و اینکه این کشور برای نخستین بار در سال 2011 برنامه‌های تلوزیونی شامل فیلم و سریال را به کشورهایی خارج از خاورمیانه (کشورهای منطقه بالکان، سنگاپور ، ویتنام ، نیجر، ساحل عاج ، سنگال و سومالی و...) فروخته است نشانگر رشد اقتصادی این بخش در ترکیه و کسب درآمد های بیشتری از آن در ترکیه است.
کمک به صنعت گردشگری: آنچه مشخص است در سالهای اخیر فیلم ها و بویژه سریال های تلویزیونی ترکیه به زبان های مختلفی از جمله عربی و فارسی دوبله شده اند و حتی در بسیاری از کشورهای عربی محبوب هستند. این روند بی گمان تاثیر زیادی بر صنعت گردشگری ترکیه داشته است. بنا به آمارهای منابع ترکی 74 درصد از مردم 16 کشور خاورمیانه، حداقل یک سریال ترک را به طور کامل دنبال کرده اند. این امر در واقع از یک سو تمایل به تولیدات تلویزیونی ترکیه و ستاره های سینمای این کشور را افزایش داده و از سویی نیز با خرید و نمایش سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ترکیه در کشورهای خاورمیانه و یونان موجب افزایش سفر گردشگران به ترکیه شده است. چنانچه بنا به آمار ترکیه موفق شده است در پنج سال گذشته تنها از راه فروش سریالهای تلوزیونی خود به کشورهای خاورمیانه و آفریقا بر تعداد گردشگرانی خود از این کشور ها به میزان 12 درصد بیفزاید.
پرستیژ فرهنگی و سیاسی: در واقع زمانی که اعلام می شود از هر دو شهروند یونانی و بلغارستانی یک نفر سریالهای تلویزیونی ترکیه را دنبال می کند و علاقمندان به شرکت کننده در دوره های آموزش زبان ترکیه در یونان از یک درصد به 10 درصد افزایش یافته است این امر بیانگر افزایش پرستیژ رسانه ای فرهنگی و سیاسی این کشور در منطقه است. در این بین باید اشاره کرد که درسال گذشته مجله تایمز ادعا کرد تاثیرگذاری سریال های تلویزیونی ترکیه در کشورهای منطقه بیش از قدرت تاثیرگذاری باراک اوباما است. در این بین باید گفت ترکیه تلاش کرده است تا با تولیدات فرهنگ خود در این بخش ایجاد گونه ای از اقتدار منطقه ای و جهانی نوین بر اساس پیش زمینه های تاریخی گذشته را پیگیری کرده و در راستای کوشش برای تبدیل شدن به بالیوود منطقه و همچنین «هالیوود خاورمیانه و بالکان» نقش نوین فرهنگی و سیاسی خود را در این حوزه در میان مدت و بلند مدت به نمایش گذارد.
در این حال اگر به این رویکرد توجه کنیم در واقع آنکارا اکنون می کوشد تا با بهره بردن از صنعت سینمای خود به گونه ای اقتدار سیاسی و فرهنگی خود و الگوی خود را به منطقه معرفی و صادر کند. در این بین باید توجه کرد که در این معرفی باید از نوستالژی عثمانی گرایانه مقامات ترکیه ای و صنعت سیمنای این کشور در قالب های مدرن نیز سخن گفت. در این میان اگر به چند سریال و فیلم مهم ترکیه در سالها اخیر توجه داشته باشیم، از یک سو تلویزیون دولتی تی آر تی، با اختصاص 12 میلیون لیر ترکیه، بزرگترین بودجه سینمایی تاریخ ترکیه را به سریال «روزی روزگاری در امپراتوری عثمانی» (که سریالی داستانی درباره تاریخ عثمانی، پادشاه و مردان سیاسی دربار عثمانی و شخصیت هایی مقتدر که با هوش و ذکاوت و اعتبار و نفوذ سیاسی و نظامی هم مملکت را به خوبی و با درایت اداره می کنند) اختصاص داده و از سویی نیز با فیلم سینمایی فتح 1453(با محوریت عثمانیان و قدرت نمایی آنان در فتح استانبول) با بودجه بی سابقه 17میلیون دلار بیش از هرزمانی این نوستالژی و اقتدار را در منطقه و بویژه جهان عرب به نمایش گذاشت.
آنچه مشخص است اگر به رویکردهای عثمانی گرایانه مقامات ترکیه و ادعاهای رهبری مابانه و الگو بودن خود در منطقه نگاهی داشته باشیم (چنانچه رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه طی سال 2011 بارها از افتخارات عثمانی یاد کرده و اقتدار دوران عثمانی را ستوده است) به نظر می رسد آنکارا می کوشد تا با تقویب بخش سریال سازی و فیلم سازی خود و همچنین بها دادن به تاریخ عثمانی بنیاد های عثمانی ترکیه را به منطقه یادآوری کند و از سویی نیز با توجه به استفاده از این ابزار در جهت افزایش نفوذ فرهنگی سیاسی و اقتصادی خود در منطقه و نشان دادن خود به عنوان کشوری مدرن و الگو بودن خود در منطقه استفاده کند. این امر در حالی است که رخدادهای دو سال گذشته در سوریه و مصر( به عنوان دو کشور مهم در این حوزه و بزرگترین تامین کننده گان سریال جهان عرب ) موجب بحران در بخش فیلم سازی سریال سازی عربی شده و این امر هم فرصتی مناسب برای ترک ها و خودنمایی بیشتر صنعت فیلم و سریال خود در منطقه شده است. گذشته از این نیز ترک ها با انگشت گذاشتن بر تولید محصولاتی ضد اسرائیلی همچون دره گرگ ها تلاش می کنند تا با نگاهی چند سویه طرفداران عرب بیشتری را به خود معطوف دارند.
فرزاد رمضانی - خبرگزاری کرد پرس
۹۳/۰۱/۲۴
مرتضی آزاد